Chủ nhân Nobel Vật lý 2012 gửi gắm sinh viên Việt Nam: "Hãy xem khoa học cơ bản như nền tảng tri thức"
Tại Trường Đại học Bách khoa, ĐHQG TP.HCM, Giáo sư Serge Haroche - nhà khoa học kiệt xuất người Pháp đoạt giải Nobel Vật lý 2012 - đã gửi gắm niềm tin và kỳ vọng đến thế hệ trẻ: "Hãy dấn thân, kiên trì và không ngừng theo đuổi các ngành khoa học cơ bản, nền tảng cho mọi tiến bộ nhân loại".
Giáo sư Serge Haroche, nhà khoa học kiệt xuất người Pháp đoạt giải Nobel Vật lý, người tiên phong mở đường trong lĩnh vực quang tử và vật lý lượng tử - đã đến Trường Đại học Bách khoa vào chiều ngày 10/10, trong niềm phấn khích vỡ òa với những tràng vỗ tay chào đón nồng nhiệt của gần 1.000 sinh viên, học sinh.
Hãy không ngừng theo đuổi các ngành khoa học cơ bản
Buổi gặp gỡ không chỉ đơn thuần là dịp để tiếp cận kiến thức chuyên sâu về một lĩnh vực cốt lõi của khoa học hiện đại - vật lý lượng tử. Quan trọng hơn, đó là khoảnh khắc truyền cảm hứng mạnh mẽ, nơi một nhà khoa học tầm cỡ thế giới như Giáo sư Serge Haroche gửi gắm niềm tin và kỳ vọng đến thế hệ trẻ: "Hãy dấn thân, kiên trì và không ngừng theo đuổi các ngành khoa học cơ bản, nền tảng cho mọi tiến bộ nhân loại".
Với một chủ đề hàn lâm, Giáo sư Haroche vẫn gây ấn tượng mạnh mẽ đối với các bạn học sinh, sinh viên bởi trí tuệ, sự tâm huyết và tinh thần cống hiến với khoa học trong bài diễn thuyết kéo dài gần hai tiếng. Tại đây, giáo sư mang đến những góc nhìn cởi mở về vai trò cốt lõi của khoa học cơ bản, không chỉ là chiếc chìa khóa để giải mã thế giới tự nhiên, mà còn là động lực thúc đẩy các tiến bộ vượt bậc trong khoa học ứng dụng và công nghệ hiện đại.
Bài trình bày của Giáo sư Haroche đưa người nghe đi ngược dòng thời gian để khám phá những khái niệm nền tảng như sóng và bức xạ điện từ, từ đó dẫn dắt đến các lý thuyết hiện đại như vi sóng và laser.
Trên hành trình nghiên cứu để chạm đến những phát minh đột phá, Giáo sư Haroche cho biết đã từng đối mặt với không ít hoài nghi từ giới phê bình khoa học, về tính xác thực của các khám phá. Tuy nhiên, chính những nghi vấn đó lại trở thành động lực để ông và các nhà khoa học tiếp tục tìm tòi, kiểm chứng và phát triển nghiên cứu đến cùng.
Khoa học là hành trình của những lần thất bại nối tiếp nhau. Nhưng nếu bạn có thể tưởng tượng một thí nghiệm trong đầu, thì sớm muộn gì khoa học cũng sẽ thực hiện được điều đó.
Giáo sư Serge Haroche.
Không chỉ là một bài diễn thuyết, những chia sẻ của Giáo sư Serge Haroche đã trở thành một thông điệp đầy cảm hứng gửi đến thế hệ trẻ, những người đang và sẽ tiếp nối hành trình khám phá khoa học.
Chủ nhân Nobel Vật lý 2012 đặt kỳ vọng vào các bạn sinh viên, học viên: "Hãy xem khoa học cơ bản như nền tảng tri thức, là điểm khởi đầu cho mọi đổi mới sáng tạo".
Cầu nối để giao lưu tri thức
Tại chương trình, PGS.TS Phạm Trần Vũ - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Bách khoa, ĐHQG TP.HCM - khẳng định sự hiện diện của Giáo sư Haroche cùng những dấu mốc và thành tựu hợp tác nổi bật giữa Việt Nam - Pháp nói chung và Trường Đại học Bách khoa với các đối tác Pháp nói riêng.
Cũng theo PGS.TS Phạm Trần Vũ, sự kiện cũng đã góp phần làm vững chắc hơn nền móng liên kết quốc tế và hội nhập toàn cầu cho các bên, qua đó tạo cầu nối để giao lưu tri thức, đổi mới sáng tạo, đặc biệt cho nguồn nhân lực trẻ.
“Đây được xem là một bước tiến quan trọng trong hành trình hội nhập và phát triển không ngừng của Trường Đại học Bách khoa, khẳng định vai trò tiên phong của nhà trường trong việc kết nối khoa học Việt Nam với cộng đồng học thuật quốc tế”, PGS.TS Phạm Trần Vũ chia sẻ.
Theo ông Etienne Ranaivoson - Tổng Lãnh sự Pháp tại TP.HCM, những giá trị khoa học mà nước Pháp đóng góp cho nhân loại không chỉ là nền tảng tri thức quý báu, mà còn là sợi dây kết nối các quốc gia, là chất xúc tác cho các hoạt động hợp tác quốc tế, góp phần thúc đẩy sự thấu hiểu lẫn nhau và kiến tạo một thế giới hòa bình.
Ông đặc biệt nhấn mạnh đến chương trình đào tạo Kỹ sư chất lượng cao Việt - Pháp (PFIEV) tại Trường Đại học Bách khoa. Đây là một biểu tượng sinh động của tình hữu nghị giữa hai quốc gia, đồng thời là minh chứng cho hiệu quả hợp tác đào tạo nguồn nhân lực kỹ sư trình độ cao cho Việt Nam.
Ông Etienne Ranaivoson cũng bày tỏ kỳ vọng rằng các kỹ sư PFIEV và sinh viên Trường Đại học Bách khoa sẽ tiếp tục phát huy tinh thần đổi mới, chủ động thích ứng với những công nghệ tiên tiến, đồng thời phát triển các giải pháp sáng tạo hướng đến một tương lai bền vững. Qua đó, họ sẽ trở thành những nhân tố quan trọng giúp Việt Nam hội nhập sâu rộng vào các chuỗi giá trị toàn cầu ngày càng cạnh tranh và khắt khe.
Sinh năm 1944 tại Casablanca (Maroc), tốt nghiệp Trường Bách khoa Paris và Đại học Pierre & Marie Curie, Giáo sư Haroche hiện là giáo sư danh dự Collège de France, thành viên Viện Hàn lâm Khoa học Pháp, Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Mỹ, và là hội viên danh dự của nhiều hiệp hội khoa học quốc tế.
Ông đã nhận hàng loạt giải thưởng danh giá như giải Einstein về khoa học laser (1988), giải Humboldt (1992), Huy chương vàng CNRS (2009)… Ông là người thầy và cộng sự của nhiều nhà vật lý hàng đầu thế giới như GS Michel Brune, GS Arno Rauschenbeutel, GS Claude Fabre, GS Jean-Michel Raimond.
Giáo sư Serge Haroche đoạt Giải Nobel Vật lý 2012 nhờ nghiên cứu điều khiển hạt ánh sáng và vật chất ở cấp độ lượng tử.