“Đồng - Tuyển tập Xứ 2”, thiền trong thơ - vén mở những chiêm nghiệm về thế giới

Cuộc gặp gỡ văn chương này được diễn ra dưới sự điều phối của nhà thơ Đỗ Anh Vũ cùng những phân tích, nhận định sắc bén của Nhà thơ Nguyễn Việt Chiến và PGS.TS Hoàng Kim Ngọc, trong không gian Phòng nghệ thuật trang trọng tại Nhà Xuất bản Hội Nhà văn.

Sự kiện cũng hân hạnh được chào đón sự góp mặt của Giám đốc Nhà Xuất bản Hội Nhà văn Nguyễn Thúy Hằng; Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều; nhà phê bình Mai Anh Tuấn, nhà báo Yên Ba, nhà văn Văn Giá; nhà thơ Nguyễn Quyến - người bạn thân thiết, đại diện thay mặt cho tác giả Trần Lê Khánh; cùng nhiều tác giả, nhà văn, nhà thơ đã dành thời gian đến tham dự.

Xuyên suốt cuộc trò chuyện, các nhà văn, nhà thơ và nhà nghiên cứu đều đồng tình cho rằng tuy lục bát là một thể thơ khó để tạo được dấu ấn riêng, tác giả Trần Lê Khánh vẫn tìm được một con đường để làm mới lục bát và làm mới chính mình.

Mở đầu phần giao lưu, nhà thơ Đỗ Anh Vũ đem đến cho độc giả một cái nhìn tổng quan về những nhà thơ và tác phẩm thơ lục bát đương đại đã gây được dấu ấn trên văn đàn trong thời gian gần đây. Dù lục bát là một thể thơ dễ làm mà khó hay, vẫn có những nhà thơ tìm ra cách kết nối, tạo ra những hình tượng lạ và chạm vào được cảm xúc của người đọc.

Nhà thơ Nguyễn Việt Chiến cho rằng, đây là một tín hiệu đáng mừng cho văn học Việt Nam khi các đơn vị xuất bản uy tín chọn giới thiệu những tập thơ như “Đồng” của Trần Lê Khánh.

Diễn giả, PGS.TS Hoàng Kim Ngọc nhận định, tập thơ chạm vào những gì gần gũi nhất của đời thường với một thái độ tĩnh lặng.

Nói sâu hơn, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều gọi lục bát là một “cái bẫy” đối với những nhà thơ lựa chọn nó. Thể thơ véo von, nhiều thương nhớ và da diết này dễ làm người viết tưởng rằng cứ xong vần điệu và nhạc tính là đã hoàn thiện một bài thơ, thế nhưng, Trần Lê Khánh đã vượt qua được thách thức đó để chạm vào được cái lõi của lục bát.

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều khẳng định, Trần Lê Khánh có khả năng rời bỏ được những duy cảm thông thường có phần yếu đuối để tạo ra một con đường riêng.

Nhà văn Văn Giá cho rằng, thể thơ lục bát là hồn vía, là căn cước thơ ca của dân tộc, và “Đồng - Tuyển tập xứ 2” là một sự đóng góp vào dòng thơ lục bát đã có rất nhiều thành tựu trên tinh thần của mỹ học khoảng trống, ý nghĩa của hư không.

Khép lại phần giao lưu, TS. Đỗ Thị Thu Thủy, Chủ nhiệm Khoa Viết văn - Báo chí Đại học Văn hóa bàn về sự chuyển tiếp, mở rộng trong “Đồng - tuyển tập xứ 2” so với “Xứ 1”. Không chỉ mở rộng về dung lượng mỗi bài từ một cặp thơ lục bát trở thành 4 cặp, Trần Lê Khánh còn cố ý khiến các cặp lục bát trong cùng một bài có sự rời rạc với nhau. Sự phân mảnh ngôn ngữ đó là một dụng ý để Trần Lê Khánh tiếp tục làm mới thơ lục bát.

Ở cuối chương trình, nhà thơ Đỗ Anh Vũ phổ nhạc và trình bày bài thơ “Đêm tình nhân”, một lần nữa chứng minh sự mới mẻ và nhạc tính trong thơ “Trần Lê Khánh” bằng giai điệu và giọng hát sâu lắng, suy tư.

MT