Lớp học "Công dân số bạc" giúp người lớn tuổi tự tin làm chủ công nghệ

Dự án ra đời còn để giúp người cao tuổi bước vào "thế giới số" một cách tự tin và an toàn nhờ hệ thống hóa các kiến thức ở mức đơn giản và dễ nhớ, sự hỗ trợ 1 kèm 1 từ kỹ thuật đến tinh thần bởi các tình nguyện viên trẻ.

Bước vào thế giới số ở tuổi U70

Chiều cuối tuần tháng 9, tại thư quán công viên Văn Lang (phường An Đông, TP.HCM), lớp học "Công dân số bạc" lại rộn ràng tiếng cười. Gần 10 cụ ông, cụ bà say sưa cùng nhau học buổi "Zalo nâng cao" dưới sự hướng dẫn tận tình của cô giáo và tình nguyện viên.

Ở tuổi 67, bà Trần Hoàng Châu (phường Chợ Lớn, TP.HCM) cảm thấy như được trẻ lại khi tham gia lớp học đặc biệt này. "Chương trình học rất thiết thực, phù hợp với độ tuổi của chúng tôi. Mặc dù đã sử dụng điện thoại lâu rồi, nhưng vẫn còn nhiều tính năng mà tôi chưa biết. Lớp học đã giúp tôi mở mang kiến thức, đặc biệt là hoàn toàn miễn phí", bà Châu chia sẻ.

Giờ đây, bà Châu đã có thể trò chuyện nhanh chóng với bạn bè qua tính năng gửi tin nhắn bằng giọng nói của Zalo. Bà cũng học được cách sử dụng định vị, một kỹ năng rất cần thiết với người lớn tuổi.

Là một người gần như không biết gì về điện thoại thông minh, nhưng với tinh thần ham học, bà Phạm Thị Thu Hằng (69 tuổi, phường Chợ Lớn) quyết định tham gia lớp học công nghệ dành cho người lớn tuổi. Ở lớp, bà Hằng cẩn thận thận ghi chép để về nhà xem lại, những chỗ không hiểu bà lại nhờ con cháu giải thích thêm. Sau thời gian tham gia lớp học, bà Hằng đã biết cách nghe gọi, nhắn tin, gọi video...

"Dù lớn tuổi, việc học công nghệ có thể chậm, nhưng không phải là không thể. Tôi cảm thấy rất vui khi được học hỏi và bắt kịp với thời đại", bà Hằng chia sẻ.

Trước đây, mỗi lần gặp khó khăn khi sử dụng điện thoại bà Trần Thị Lê Hạnh (68 tuổi, phường An Đông) phải đợi con đi làm về để hỏi. Nhờ có lớp hợp, bà Hạnh hết sức tự tin khi biết cách sạc pin an toàn, thao tác thành thục các tính năng khóa máy, nhắn tin, chụp ảnh, kết nối wifi...

"Tụi cô đi học mà còn được nhận giấy chứng nhận. Mấy cô dạy tận tình lắm. Cô thấy đi học vui, ngoài việc học thì mình lên đây cùng được gặp bạn bè trò chuyện", bà Hạnh vui vẻ kể về niềm vui khi đến lớp.

Hai tháng qua, Nguyễn Ngọc Trân - sinh viên năm 3 ngành Du lịch, Trường Đại học Sài Gòn, đều đặn góp mặt trong những buổi dạy tại lớp học "Công dân số bạc". Với Trân, mỗi buổi tình nguyện không chỉ là thời gian đứng bên cạnh các cô chú để hướng dẫn từng thao tác cuộc gọi hay tin nhắn, mà còn là cơ hội để sống trong sự yêu thương, gắn kết như gia đình.

Công việc chính của Trân và các tình nguyện viên tại đây là hướng dẫn người học sử dụng điện thoại và các ứng dụng như Zalo, Facebook, VNeID… Đồng thời giúp các cô chú nhận biết và đề phòng lừa đảo qua điện thoại.

"Niềm vui của em khi làm tình nguyện viên là giúp được các cô chú thành thạo sử dụng điện thoại thông minh. Các cô chú đều rất dễ thương, ân cần, tạo cho em cảm giác thân thiện như ông bà với con cháu trong gia đình", Ngọc Trân vui vẻ nói.

Để người lớn tuổi không bị bỏ lại phía sau

Dự án "Công dân số bạc" ra đời từ nỗi đau đáu của một người con thường xuyên chứng kiến những khó khăn của ba mẹ khi sử dụng tivi, điện thoại hay một số thiết bị công nghệ trong nhà.

ThS Phan Bảo Thy - Người sáng lập dự án "Công dân số bạc" - cho biết ba mẹ chị rất ngần ngại với các thiết bị công nghệ và thế giới số do gặp khó khăn trước các khái niệm, cách sử dụng.

"Tôi nhận ra khoảng cách số đang khiến nhiều người lớn tuổi bị bỏ lại phía sau. Vì vậy, tôi muốn tạo ra một dự án giúp các cô chú tiếp cận và tự tin sử dụng công nghệ, từ đó sống kết nối, sống vui và sống khỏe hơn", chị Thy nói về lý do thành lập dự án.

Lớp học được chia thành hai cấp độ. Trong đó, lớp cơ bản chủ yếu trang bị cho người học những kỹ năng đơn giản như gọi video, nhắn tin, chụp ảnh, bảo mật thông tin cá nhân, phòng ngừa và ứng phó khi gặp rủi ro lừa đảo. Ở lớp nâng cao, người học được hướng dẫn sử dụng VNeID, gọi xe công nghệ, thanh toán không tiền mặt... Ngoài ra, dự án còn tổ chức các workshop học tiếng Anh, âm nhạc, hội họa… dành cho người có nhu cầu.

Mỗi lớp học có 7-15 thành viên, thường kéo dài 6-8 buổi, mỗi buổi 1,5-2 tiếng, được giảng viên và tình nguyện viên kèm cặp 1-1. Địa điểm lớp học được tổ chức linh hoạt tại nhà văn hóa, trung tâm cộng đồng, đơn vị doanh nghiệp đồng hành hoặc tổ chức nhóm học tại nhà nếu đủ học viên và thiết bị.

Chỉ với 4 tháng triển khai, dự án thu hút hơn 300 lượt người cao tuổi đăng ký lớp kỹ năng số cơ bản tại các lớp bình dân học vụ số ở các chung cư, khu phố và nhiều Trạm Tech (dành cho các cụ đăng ký vãng lai ở TP.HCM). Sau khi học xong, có hơn 80% cô chú đã có thể sử dụng các ứng dụng cơ bản, 30% lượt đăng ký tìm hiểu và học nâng cao. Dự án cũng đang thu hút khoảng 160 tình nguyện viên trẻ hỗ trợ học tập và sự chung tay, góp sức từ các phường, chung cư, khu phố và chính bản thân những học viên cũ.

"Chúng tôi kỳ vọng mở rộng sang nhiều quận huyện, rồi nhân rộng ra các tỉnh thành. Xa hơn, chúng tôi mong muốn xây dựng mạng lưới tình nguyện viên “Công dân số bạc” trên toàn quốc - nơi mỗi người trẻ có thể đồng hành cùng ít nhất một cô, chú lớn tuổi để thu hẹp khoảng cách số", chị Thy kỳ vọng.

Lớp đã phối hợp với khu phố, Ban quản lý chung cư, chính quyền địa phương như ở phường Tân Hưng (TP.HCM) và các nhóm lớp gia đình do học viên là người cao tuổi điều phối.

Võ Liên