Bộ Chính trị: Cơ cấu lại ngành điện để người dân được lựa chọn đơn vị cung cấp
Bộ Chính trị yêu cầu phát triển thị trường điện minh bạch, cạnh tranh và hiệu quả, gắn với bảo đảm an ninh năng lượng. Đồng thời triển khai cơ chế mua bán điện trực tiếp và mở rộng quyền lựa chọn nhà cung cấp cho khách hàng sử dụng điện.
Tổng Bí thư Tô Lâm vừa ký ban hành Nghị quyết số 70-NQ/TW về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Nghị quyết nêu rõ, sau 5 năm thực hiện Nghị quyết số 55-NQ/TW năm 2020 của Bộ Chính trị về định hướng chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, ngành năng lượng đã duy trì tăng trưởng ổn định, cơ bản bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao cho phát triển nhanh và bền vững, bảo đảm quốc phòng, an ninh đất nước và nâng cao đời sống người dân.
Phát triển thị trường điện theo hướng minh bạch và cạnh tranh
Trọng tâm của Nghị quyết 70, Bộ Chính trị yêu cầu phát triển thị trường điện theo hướng tăng cường tính cạnh tranh, minh bạch, hiệu quả, đồng bộ với bảo đảm an ninh năng lượng, triển khai hiệu quả cơ chế mua bán điện trực tiếp. Đồng thời tăng quyền lựa chọn của khách hàng sử dụng điện trong việc tiếp cận và lựa chọn đơn vị cung cấp điện phù hợp với nhu cầu.
Bộ Chính trị cũng yêu cầu xây dựng và hoàn thiện hệ thống giao dịch điện, bao gồm cơ chế hợp đồng mua bán điện (PPA) minh bạch, ổn định, dài hạn, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhà đầu tư.
“Triển khai thực hiện hiệu quả cơ chế mua bán điện trực tiếp, đồng thời tăng cường quyền lựa chọn của khách hàng sử dụng điện trong việc tiếp cận và lựa chọn đơn vị cung cấp điện phù hợp với nhu cầu” - Nghị quyết nêu rõ.
Cùng với đó, xây dựng và hoàn thiện hệ thống giao dịch điện, bao gồm cơ chế hợp đồng mua bán điện (PPA) minh bạch, ổn định, dài hạn, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhà đầu tư.
Khuyến khích doanh nghiệp tư nhân tham gia vào các dự án đầu tư hạ tầng lưu trữ năng lượng như pin tích trữ, kho LNG, kho xăng, dầu cả trên đất liền và trên biển. Đồng thời, đổi mới cơ chế giá truyền tải điện để thu hút mạnh mẽ khu vực tư nhân đầu tư phát triển lưới điện truyền tải.
Mục tiêu vận hành 2 dự án điện hạt nhân Ninh Thuận vào giai đoạn 2030-2035
Đáng chú ý, Nghị quyết cũng đề cập đến việc phát triển điện hạt nhân, trong đó yêu cầu khẩn trương triển khai các dự án điện hạt nhân nhân Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2, với mục tiêu đưa các dự án vào vận hành trong giai đoạn 2030-2035.
Cùng với đó, phát triển điện hạt nhân theo các quy mô linh hoạt và các nhà máy điện hạt nhân lắp ráp module nhỏ; đẩy mạnh đầu tư cho nghiên cứu, phát triển công nghệ năng lượng nguyên tử, từng bước làm chủ công nghệ điện hạt nhân, bao gồm công nghệ lò phản ứng hạt nhân; lựa chọn công nghệ tiên tiến, phù hợp với điều kiện của Việt Nam, bảo đảm an ninh, an toàn tuyệt đối và tối ưu hoá hiệu quả tổng thể về kinh tế - xã hội; khuyến khích doanh nghiệp khu vực nhà nước và tư nhân tham gia phát triển điện hạt nhân module nhỏ.
Nghị quyết 70 đặt ra những mục tiêu cụ thể cho ngành năng lượng đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045. Theo đó, đến năm 2030, tổng cung năng lượng sơ cấp khoảng 150 - 170 triệu tấn dầu quy đổi. Tổng công suất các nguồn điện khoảng 183 - 236 GW hoặc có thể cao hơn tuỳ thuộc vào nhu cầu hệ thống và tình hình phát triển kinh tế - xã hội theo thời kỳ. Tổng sản lượng điện khoảng 560 - 624 tỉ KWh. Tỉ lệ năng lượng tái tạo trong tổng cung năng lượng sơ cấp khoảng 25 - 30%. Tổng tiêu thụ năng lượng cuối cùng khoảng 120 - 130 triệu tấn dầu quy đổi.
Hệ thống điện thông minh, hiệu quả, có khả năng kết nối an toàn với lưới điện khu vực; độ tin cậy cung cấp điện năng và chỉ số tiếp cận điện năng thuộc tốp 3 nước dẫn đầu ASEAN… Các cơ sở lọc dầu đáp ứng tối thiểu 70% nhu cầu xăng dầu trong nước; mức dự trữ xăng dầu đạt khoảng 90 ngày nhập ròng.
Phát triển cơ sở đầy đủ năng lực nhập khẩu khí tự nhiên hoá lỏng (LNG) theo nhu cầu cấp cho các nguồn điện khí LNG và các nhu cầu khác; hình thành các trung tâm năng lượng tập trung khí LNG hài hoà các vùng miền. Tỉ lệ tiết kiệm năng lượng trên tổng tiêu thụ năng lượng cuối cùng so với kịch bản phát triển bình thường khoảng 8-10%. Giảm phát thải khí nhà kính từ hoạt động năng lượng so với kịch bản phát triển bình thường khoảng 15-35%.
Tầm nhìn đến năm 2045, Bộ Chính trị yêu cầu bảo đảm vững chắc an ninh năng lượng quốc gia, phát triển thị trường năng lượng theo hướng cạnh tranh lành mạnh, minh bạch, hiệu quả.