Khởi động Đề án Liên đoàn Hợp tác xã điện tử: Giải pháp chuyển đổi số cho cá nhân, hộ kinh doanh
Chiều 29/8/2025, tại Hà Nội, Viện Khoa học Giáo dục và Môi trường cùng Sàn Văn hóa Học và Đọc Việt Nam phối hợp với hơn 300 doanh nghiệp, hợp tác xã tổ chức Lễ khởi động Đề án “Liên đoàn hợp tác xã điện tử (Liên minh kinh tế số) – Giải pháp chuyển đổi số cho cá nhân, hộ kinh doanh, doanh nghiệp và hợp tác xã”.
Đây được xem là bước đi nhằm hiện thực hóa Nghị quyết 57-NQ/TW, Nghị quyết 68-NQ/TW, đồng thời thúc đẩy phong trào phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng.
Đến dự chương trình có các đại biểu: Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, nhạc sĩ, PGS.TS Đỗ Hồng Quân; Anh hùng Lao động, Trung tướng, nhà văn Hữu Ước; Viện trưởng Viện Khoa học giáo dục và Môi trường Nguyễn Văn Khương; nhạc sĩ Đoàn bổng; nhà thơ Bằng Việt… và đại diện hơn 300 doanh nghiệp Hợp tác xã ở các tỉnh, thành tham dự trực tuyến.
Giải pháp cho hơn 20 triệu hộ kinh doanh phi chính thức
Phát biểu tại sự kiện, thay mặt đơn vị chủ trì nghiên cứu Đề án, Viện trưởng Viện nghiên cứu giáo dục và Môi trường Nguyễn Văn Khương cho biết: Đề án được nghiên cứu từ năm 2020 do nhà nghiên cứu Nguyễn Xuân Tuấn sáng kiến cùng Hội đồng khoa học của dự án và hơn 300 doanh nghiệp HTX nhằm cụ thể hóa các mục tiêu của Nghị quyết 57-NQ/TW và Nghị quyết 68-NQ/TW.
Hiện nay, Việt Nam có khoảng 5,5 triệu hộ kinh doanh cá thể, đóng góp gần 30% GDP nhưng chỉ chiếm khoảng 1,6% tổng thu ngân sách. Ngoài ra, còn khoảng 20 triệu cá nhân kinh doanh phi chính thức từ bán hàng trực tuyến, vận tải công nghệ, đến các dịch vụ nông nghiệp, thủ công mỹ nghệ chưa được thống kê và chưa có tư cách pháp nhân.
Thực tế này đặt ra nhiều thách thức: các hộ cá thể thiếu tư cách pháp nhân nên khó ký hợp đồng lớn, khó tiếp cận vốn, hạn chế tham gia đấu thầu hay xuất nhập khẩu. Từ ngày 01/01/2026, theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP, tất cả hộ cá thể bắt buộc phải kê khai thuế và phát hành hóa đơn điện tử. Đây là rào cản lớn khi phần lớn hộ chưa đủ năng lực công nghệ, chi phí tuân thủ cao và tâm lý còn e ngại minh bạch.
Nếu không có giải pháp hỗ trợ, hàng triệu hộ kinh doanh có nguy cơ bị bỏ lại, tiếp tục tồn tại trong khu vực phi chính thức hoặc buộc phải ngừng hoạt động, gây thất thu ngân sách và méo mó cạnh tranh.
Liên đoàn hợp tác xã điện tử: “Giải pháp chuyển đổi mềm”
Đề án “Liên đoàn hợp tác xã điện tử (Liên minh kinh tế số)” do Nhà văn, nhà nghiên cứu Nguyễn Xuân Tuấn cùng Hội đồng khoa học và hơn 300 doanh nghiệp, hợp tác xã khởi xướng, được xem là lời giải cho thực trạng này.
Khi tham gia Liên đoàn, hộ cá thể sẽ được hỗ trợ minh bạch tài chính – pháp lý, phát hành hóa đơn hợp lệ, tiếp cận tín dụng và dịch vụ số. Đây là bước “chuyển đổi mềm”, giúp hộ kinh doanh dần hội nhập với chuẩn mực quản trị doanh nghiệp mà không phải chịu “cú sốc pháp lý” hay chi phí quá sức. Từ đó, từng bước hình thành doanh nghiệp chính thức, góp phần hiện thực hóa mục tiêu quốc gia đạt 2 triệu doanh nghiệp hoạt động hiệu quả vào năm 2030.
Phát biểu tại sự kiện, đại diện Ban Tổ chức nhấn mạnh: “Hợp tác xã điện tử không chỉ là một mô hình công nghệ, mà còn là một giải pháp cải cách thể chế mềm dẻo. Trong tương lai, Liên đoàn hợp tác xã điện tử sẽ là bước phát triển tất yếu, tập hợp sức mạnh cộng đồng để hàng chục triệu cá nhân và hộ kinh doanh bước vào nền kinh tế số, từng bước trở thành doanh nghiệp hiện đại.”
Sự hội tụ này sẽ tạo dựng một hệ sinh thái kinh tế mở, nhân văn và bền vững, kết nối lực lượng sản xuất truyền thống và hiện đại, đảm bảo hài hòa giữa tăng trưởng, công bằng xã hội và bảo vệ môi trường.
Gắn kết phát triển kinh tế với phong trào văn hóa đọc
Một điểm nhấn của chương trình khởi động Đề án là sự kết hợp với phong trào phát triển văn hóa đọc – yếu tố quan trọng xây dựng xã hội học tập. Tại chương trình, Tổng Giám đốc Sàn Văn hóa Học và Đọc Việt Nam Nguyễn Ngọc Kim Anh đã có phát biểu về việc phát triển phong trào văn hóa đọc, xây dựng thư viện số điện tử hỗ trợ 3321 xã để lan tỏa tri thức đến cấp cơ sở.
Tại chương trình, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân đã trao Bằng khen của Liên hiệp các Hội văn học nghệ thuật Việt Nam cho nhà văn, nhà nghiên cứu Nguyễn Xuân Tuấn – tác giả cuốn sách Con đường tương lai vì đã có thành tích xuất sắc cho sự nghiệp văn học nghệ thuật nước nhà.
Ông Nguyễn Văn Khương và ông Nguyễn Ngọc Kim Anh được trao tặng Bằng khen vì sự nghiệp phát triển văn học nghệ thuật và phát triển cộng đồng.
Có thể thấy, thông qua việc triển khai các mô hình Liên đoàn HTX điện tử kết hợp thư viện số kỳ vọng sẽ góp phần thúc đẩy phát triển toàn diện, bền vững, lan tỏa tri thức và tinh thần đổi mới sáng tạo trong cộng đồng.
Lễ khởi động Đề án Liên đoàn hợp tác xã điện tử (Liên minh kinh tế số) không chỉ mở ra giải pháp chuyển đổi số cho hàng triệu hộ kinh doanh cá thể, mà còn kết nối chặt chẽ giữa kinh tế – văn hóa – xã hội.
Thông qua việc xây dựng Liên đoàn hợp tác xã điện tử kết hợp thư viện số, Ban Tổ chức kỳ vọng tạo nền tảng thúc đẩy phát triển bền vững, lan tỏa tri thức và tinh thần đổi mới sáng tạo trong cộng đồng, góp phần hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước trong kỷ nguyên số.