Thực hiện Nghị quyết 57, TP.HCM quyết liệt từ tầm nhìn đến hành động
Những thành tựu bước đầu của TP.HCM trong việc triển khai thực hiện Nghị quyết 57 không chỉ có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển của Thành phố mà còn tạo sức lan tỏa, thúc đẩy sự phát triển của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và cả nước.
Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị đã đặt ra mục tiêu đột phá trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trên phạm vi quốc gia. Với vai trò là trung tâm kinh tế, tài chính, khoa học và công nghệ hàng đầu của cả nước, TP.HCM đã nhanh chóng cụ thể hóa tinh thần nghị quyết bằng những hành động quyết liệt và đồng bộ.
Đột phá quyết liệt trong việc triển khai
TP.HCM đã mạnh dạn đề xuất và được phê duyệt cơ chế đặc thù theo Nghị quyết 98, tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho phát triển khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo. Điều này bao gồm các chính sách ưu đãi về lương, phúc lợi cho lãnh đạo khoa học công nghệ công lập; hỗ trợ các dự án đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp; cơ chế thu hút nhân tài…
Bên cạnh đó, Thành phố đang nghiên cứu ban hành cơ chế tự chủ cho các đơn vị sự nghiệp công lập trọng điểm trong các lĩnh vực như vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ sinh học, Fintech, cùng với cơ chế tài chính phù hợp thông lệ quốc tế, chấp nhận rủi ro và lấy nhà khoa học làm trung tâm. Đề án thí điểm chính sách thúc đẩy thương mại hóa kết quả nghiên cứu và thành lập Quỹ đầu tư mạo hiểm cho khởi nghiệp sáng tạo ươm tạo công nghệ cũng đang được tích cực triển khai.
Song song đó, TP.HCM đã ban hành Kế hoạch triển khai Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam và Chương trình Phát triển nguồn nhân lực ngành này đến năm 2050, cũng như Chương trình phát triển công nghiệp vi mạch TP.HCM tại Khu Công nghệ cao giai đoạn 2025-2030. Việc khởi công Trung tâm dữ liệu Viettel và xây dựng Trung tâm tính toán AI tại Công viên phần mềm Quang Trung là những bước đi quan trọng. Thành phố cũng đang nỗ lực đảm bảo 100% vùng phủ sóng 5G và đầu tư vào hạ tầng tính toán hiệu năng cao phục vụ AI và dữ liệu lớn.
Với đột phá về phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, TP.HCM đang triển khai hiệu quả chính sách thu hút, đãi ngộ chuyên gia, nhà khoa học có tài năng đặc biệt theo Nghị quyết 98. Thành phố cũng chú trọng xây dựng các chương trình đào tạo chuyên sâu, bồi dưỡng kỹ năng số, sáng tạo cho đội ngũ cán bộ khoa học, kỹ sư, chuyên gia công nghệ thông tin, đồng thời tăng cường giáo dục và hướng nghiệp STEM.
TP.HCM cũng phối hợp với ĐHQG TP.HCM đề xuất các chính sách thu hút, đào tạo nhân lực chất lượng cao, hỗ trợ học bổng trong các ngành trọng điểm như vi mạch, AI, công nghệ sinh học. Đề án tổng thể đào tạo nhân lực trình độ quốc tế, với 8 ngành, giai đoạn 2020-2025 và chương trình đại học chia sẻ cũng đang được triển khai.
Ngoài ra, TP.HCM đang đẩy mạnh phát triển chính quyền số dựa trên dữ liệu, đưa vào vận hành Trung tâm giám sát điều hành thông minh (IOC). Chất lượng dịch vụ công trực tuyến toàn trình đang được nâng cao, hướng tới cá nhân hóa và dựa trên dữ liệu. Thành phố cũng triển khai nghiên cứu và ứng dụng AI đa lĩnh vực, bao gồm giao thông, y tế, giáo dục và quản trị công.
Những kết quả nổi bật bước ban đầu
Sau ba tháng triển khai Chương trình hành động số 63 của Thành ủy TP.HCM thực hiện Nghị quyết 57, TP.HCM đã đạt được những kết quả bước đầu quan trọng.
Theo đó, TP.HCM đã ban hành hơn 10 chương trình, kế hoạch, quyết định liên quan đến chuyển đổi số, khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo và công nghiệp vi mạch. Kiện toàn Ban Chỉ đạo triển khai Nghị quyết 57 và chủ động xây dựng "Nền tảng số Quản lý, theo dõi, báo cáo kết quả triển khai".
TP.HCM đã tổ chức 5 hội thảo lớn về Nghị quyết 57-NQ/TW, 5 khóa bồi dưỡng AI cho hơn 1.000 cán bộ, 2.000 lượt tập huấn công nghệ thông tin và chuyển đổi số, buổi ra mắt Chương trình "Nghị quyết 57 NQ/TW: Từ tầm nhìn đến thực thi Mô hình hợp tác Nhà nước - Nhà trường - Doanh nghiệp"…
Bên cạnh đó, TP.HCM đã ban hành Kiến trúc Chính quyền số Thành phố theo khung Kiến trúc Chính phủ số Việt Nam phiên bản 3.0. Triển khai 79,74% dịch vụ công trực tuyến toàn trình. Ban hành 45 danh mục dữ liệu dùng chung, 91 danh mục dữ liệu mở. Hoàn thiện Đề án phát triển Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM; Đề án thí điểm chính sách tạo động lực thương mại hóa, đưa nhanh kết quả nghiên cứu, tài sản trí tuệ được tạo ra từ ngân sách nhà nước vào sản xuất kinh doanh theo Chương trình hợp tác giữa Bộ Khoa học và Công nghệ và Thành ủy TP.HCM.
Về phát triển nhân lực chất lượng cao, TP.HCM cũng đã ban hành Kế hoạch triển khai Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn và Chương trình Phát triển nguồn nhân lực ngành này. Đồng thời đề xuất chính sách thu hút, đào tạo nhân lực chất lượng cao về vi mạch, Al, công nghệ sinh học. Triển khai Đề án tổng thể đào tạo nhân lực trình độ quốc tế (các ngành công nghệ thông tin - truyền thông, cơ khí - tự động hóa, AI , Quản trị doanh nghiệp...) và đại học chia sẻ…
Cùng với đó, TP.HCM nhanh chóng đề xuất mô hình sàn giao dịch công nghệ trong giai đoạn mới, kết nối các sàn giao dịch công nghệ vùng và quốc gia. Tổ chức ứng dụng AI dựa trên dữ liệu lớn. Khởi công Trung tâm dữ liệu Viettel. Đảm bảo 100% vùng phủ sóng 5G, đã thực hiện ngầm hóa cáp viễn thông trên 265 tuyến đường.
Đặc biệt, hoạt động chuyển đổi số luôn được đẩy mạnh và quyết liệt triển khai, đảm bảo đồng bộ, thống nhất trước, trong và sau sáp nhập, tinh gọn. Trong đó, TP.HCM nhanh chóng thành lập Ban Chỉ đạo và triển khai các hoạt động chuẩn bị hạ tầng, hệ thống thông tin cho việc sắp xếp, hợp nhất các đơn vị hành chính giữa TP.HCM; Bà Rịa - Vũng Tàu và Bình Dương. Hoàn thiện việc khảo sát, đề xuất giải pháp, phương án kết nối phù hợp với quy hoạch, hạ tầng sẵn có tại các địa phương và kế hoạch chuyển đổi số sau khi hoàn tất hợp nhất các địa phương. Triển khai rộng rãi mạng 5G, hướng đến mục tiêu 100% vùng phủ sóng trên toàn thành phố.
Đáng chú ý, theo StartupBlink 2025, TP.HCM đã tăng một bậc, vươn lên vị trí 110 thế giới và lần đầu tiên lọt Top 5 hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo hàng đầu Đông Nam Á.
Ngoài ra, TP.HCM triển khai hiệu quả 13 mô hình tiêu biểu, như: sổ sức khỏe điện tử, học bạ điện tử, chi trả an sinh không tiền mặt, số hóa hộ tịch…, từ đó đẩy mạnh cấp định danh điện tử cho tổ chức/doanh nghiệp góp phần quan trọng vào mục tiêu xây dựng công dân số.
Mặc dù vẫn còn những hạn chế nhất định, nhưng những kết quả mà TP.HCM đạt được trong ba tháng qua là minh chứng rõ ràng cho quyết tâm và năng lực của một đô thị dẫn đầu trong công cuộc đổi mới. Sự chỉ đạo thống nhất, kế hoạch cụ thể, huy động nguồn lực xã hội, truyền thông mạnh mẽ và thể chế hóa linh hoạt là những yếu tố then chốt cho thành công bước đầu này.