Đề xuất mô hình 'Tổ hợp báo chí của địa phương'

Tại tờ trình, Bộ VH-TT&DL nêu rõ sau hơn 8 năm thi hành, một số quy định của Luật Báo chí đã bộc lộ một số hạn chế, bất cập, chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn của hoạt động báo chí và sự phát triển của khoa học, công nghệ, truyền thông.

Bổ sung khái niệm “Tổ hợp báo chí truyền thông chủ lực đa phương tiện” và “Tổ hợp báo chí của địa phương”

Trong khi Luật Báo chí 2016 chưa có quy định rõ ràng để hình thành và phát triển các cơ quan báo chí lớn, có đủ nguồn lực để dẫn dắt và định hướng thông tin và nhất là chưa có quy định về việc một cơ quan báo chí có thể trực thuộc một cơ quan báo chí khác hay không, thì dự thảo lần này đã bổ sung khái niệm “Tổ hợp báo chí truyền thông chủ lực đa phương tiện”.

Đây là mô hình hoạt động của cơ quan báo chí có nhiều loại hình báo chí, có các cơ quan báo chí trực thuộc, doanh nghiệp trực thuộc hoặc góp vốn tại doanh nghiệp. Mô hình này đóng vai trò nòng cốt định hướng dư luận xã hội và sẽ được áp dụng cơ chế đặc thù về tài chính, lao động, tiền lương như doanh nghiệp. Mô hình này phù hợp với quy hoạch phát triển mạng lưới cơ sở báo chí, phát thanh, truyền hình, thông tin điện tử, cơ sở xuất bản đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Bên cạnh đó, dự thảo cũng bổ sung khái niệm “Tổ hợp báo chí của địa phương”. Đây là mô hình hoạt động của cơ quan báo chí địa phương có nhiều loại hình báo chí, có các cơ quan báo chí trực thuộc, đóng vai trò nòng cốt định hướng dư luận xã hội tại địa phương. Chính phủ được giao quy định chi tiết cơ chế đặc thù về tài chính, lao động, tiền lương cho các “Tổ hợp báo chí truyền thông chủ lực đa phương tiện”, cũng như mô hình hoạt động của “Tổ hợp báo chí của địa phương”.

Xác định loại hình báo chí

Tại dự thảo lần này, Bộ VH-TT&DL đã sửa đổi, bổ sung khái niệm báo chí, trong đó xác định loại hình báo chí gồm báo chí in, báo chí điện tử, báo chí nói, báo chí hình, kênh nội dung của cơ quan báo chí trên không gian mạng. Đồng thời phân định rõ loại hình báo chí in gồm báo in và tạp chí in; loại hình báo chí điện tử gồm báo điện tử và tạp chí điện tử.

Để phân biệt rõ báo, tạp chí, chống “báo hóa” tạp chí, dự luật cũng bổ sung khái niệm tạp chí. Cụ thể, tạp chí là sản phẩm báo chí đăng tải tin, bài có tính chất chuyên biệt, chuyên ngành, trao đổi, hướng dẫn nghiệp vụ theo tôn chỉ, mục đích quy định trong giấy phép. Tạp chí chỉ cập nhật tin tức, sự kiện về hoạt động của cơ quan chủ quản, bao gồm tạp chí in và tạp chí điện tử.

Với trang thông tin điện tử tổng hợp, cơ quan soạn thảo nêu rõ đây không phải là sản phẩm thông tin có tính chất báo chí.

Đáng chú ý, dự thảo Luật Báo chí bổ sung 2 hành vi bị nghiêm cấm liên quan đến hoạt động trang thông tin điện tử tổng hợp, mạng xã hội; hoạt động thông tin đối ngoại.

Cụ thể, cấm tổ chức, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ mạng xã hội, trang thông tin điện tử tổng hợp tự sản xuất và đăng, phát tin, bài như cơ quan báo chí. Thông tin ảnh hưởng tiêu cực đến vị thế, uy tín, hình ảnh Việt Nam; gây phương hại đến quan hệ đối ngoại, hợp tác quốc tế giữa Việt Nam và các nước, các đối tác.

Hội Nhà báo Việt Nam được bổ sung chức năng giám sát, kiểm tra kết luận hành vi vi phạm đạo đức nghề nghiệp của người làm báo; xử lý vi phạm đối với hội viên vi phạm đạo đức nghề nghiệp; kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý đối với vi phạm đạo đức của người làm báo.

Một nội dung quan trọng khác được bổ sung tại dự luật là quy định về lãnh đạo cơ quan báo chí để thể chế hoá quy định của Đảng về bổ nhiệm, miễn nhiệm lãnh đạo cơ quan báo chí; Chính phủ được giao quy định tiêu chuẩn, điều kiện bổ nhiệm lãnh đạo cơ quan báo chí.

Bộ VH-TT&DL cho biết đã nhận được ý kiến góp ý của 150 cơ quan, tổ chức, cá nhân. Cơ quan soạn thảo đã nghiên cứu, tiếp thu, giải trình các ý kiến góp ý để hoàn thiện dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi).

Thành Minh