Thêm công cụ giúp tầm soát và chẩn đoán xuất huyết ruột non
Bệnh viện Nhân dân 115 vừa diễn ra Chương trình CME “Nội soi viên nang – Bệnh viêm ruột”, nhằm cập nhật kiến thức y khoa liên tục cho các bác sĩ chuyên ngành tiêu hóa nội soi.
Phát biểu tại chương trình, TS.BS Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội Tiêu hóa, Bệnh viện Nhân dân 115, cho biết nội soi viên nang (NSVN) là công cụ quan trọng trong chẩn đoán các bệnh lý tại ruột non. Đây là phương pháp có khả năng quan sát toàn bộ ruột non - một khu vực khó tiếp cận bằng nội soi truyền thống. NSVN giúp phát hiện sớm các bệnh lý như viêm, polyp và nguyên nhân gây xuất huyết tiêu hóa (XHTH) ẩn. Đồng thời, phương pháp này cung cấp hình ảnh chất lượng cao, hỗ trợ bác sĩ chẩn đoán chính xác hơn và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
Hai ca lâm sàng xuất huyết ruột non điển hình
Thông tin tại tọa đàm, ThS.BS Nguyễn Trọng Mẫn Đạt (Khoa Nội Tiêu hóa) cho biết tại Bệnh viện Nhân dân 115 có hai ca lâm sàng điển hình về xuất huyết ruột non đã được triển khai điều trị bằng NSVN.
Ca thứ nhất là bệnh nhân nữ 80 tuổi, nhập viện do 10 ngày đi tiêu phân đen kèm chóng mặt, giảm khả năng gắng sức. Tiền sử bệnh nhân có tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, hen phế quản...
Kết quả xét nghiệm chẩn đoán bệnh nhân bị XHTH mức độ nặng, nghi ngờ xuất phát từ ruột non. Nội soi viên nang bằng hệ thống OMOM SC100 có hỗ trợ AI cho thấy hồi tràng, cách van hồi manh tràng khoảng 20 cm, có hai tổn thương loét dạng đường, kích thước 12-15 mm, đáy có giả mạc trắng, bờ phù nề, hẹp nhẹ lòng ruột, không có dấu hiệu chảy máu. Dạ dày và đại tràng không ghi nhận bất thường. Chẩn đoán xác định: XHTH do loét hồi tràng trên nền bệnh lý tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, viêm dạ dày, hen phế quản. Sau điều trị, bệnh nhân hết tiêu phân đen, công thức máu ổn định và xuất viện.
Ca thứ hai là bệnh nhân nam 64 tuổi. Trước nhập viện 5 ngày, bệnh nhân đi tiêu ra máu đỏ bầm lẫn đen, chóng mặt. Đã điều trị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh nhưng còn tiêu phân đen, sau đó chuyển lên một bệnh viện tại TP.HCM nhưng tình trạng không cải thiện, cuối cùng được chuyển đến Bệnh viện Nhân dân 115.
Xét nghiệm cho thấy bệnh nhân bị thiếu máu đẳng sắc. Nội soi dạ dày và đại tràng phát hiện viêm sung huyết niêm mạc hang vị, sẹo loét môn vị, loét hành tá tràng FIII; đại tràng còn ít máu đen rải rác, nhưng không ghi nhận vị trí xuất huyết cụ thể. Tuy nhiên, vào van hồi manh tràng có phân đỏ bầm.
Nội soi viên nang cho thấy dạ dày có niêm mạc sung huyết phù nề, biến dạng nhẹ lỗ môn vị; hành tá tràng niêm hồng, trơn láng, không viêm loét. Hỗng tràng có nhiều ổ loét dạng aphthous, kích thước 5-7 mm, một số ổ có xuất huyết rỉ rả, một số ổ đáy sạch, bờ phù nề. Trong lòng đại tràng có cấu trúc dạng ống màu đỏ dài, tập trung đoạn gần hồi tràng. Chẩn đoán xác định: XHTH do loét cấp rỉ rả, loét hỗng-hồi tràng. Sau thời gian điều trị, bệnh nhân khỏi bệnh và xuất viện.
ThS.BS Nguyễn Trọng Mẫn Đạt nhấn mạnh: "Xuất huyết tiêu hóa từ ruột non là bệnh lý hiếm gặp và thường bị bỏ sót. NSVN là công cụ hữu hiệu giúp tầm soát và chẩn đoán xuất huyết ruột non. Đặc biệt, sự hỗ trợ của AI giúp nhanh chóng phát hiện tổn thương, giảm thời gian đọc kết quả cho bác sĩ".
Vai trò của nội soi viên nang kết hợp trí tuệ nhân tạo (AI)
Ruột non chiếm khoảng 2/3 chiều dài toàn bộ ống tiêu hóa, là nơi có thể xuất hiện nhiều bệnh lý như: xuất huyết, viêm loét, polyp, ung thư, chít hẹp, thiểu dưỡng...
Theo BS.CKII Trần Kinh Thành, Phó Trưởng Khoa Nội Tiêu hóa, Bệnh viện Nhân dân 115, XHTH từ ruột non gần đây gia tăng tại khoa Tiêu hóa bệnh viện, dù chỉ chiếm 5% trong tổng số ca XHTH. Chẩn đoán bệnh lý ruột non vẫn còn nhiều khó khăn.
Sự ra đời của NSVN kết hợp AI là bước tiến lớn trong y khoa. Theo BS.CKII Trần Kinh Thành, NSVN giúp tăng độ chính xác trong chẩn đoán, rút ngắn thời gian đọc kết quả, hỗ trợ phát hiện sớm ung thư tiêu hóa, giảm sai sót do con người và tối ưu hóa quy trình theo dõi bệnh nhân mạn tính.
Tuy nhiên, phương pháp này cũng có một số hạn chế: chi phí cao do công nghệ AI trong y tế còn mới, chưa phổ biến; phụ thuộc vào chất lượng dữ liệu đầu vào; AI hỗ trợ chẩn đoán nhưng bác sĩ vẫn là người đưa ra quyết định cuối cùng.
BS.CKII Trần Kinh Thành kết luận: "NSVN là công cụ quan trọng trong chẩn đoán các bệnh lý ruột non như XHTH không rõ nguyên nhân, bệnh Crohn, polyp, khối u ruột non, viêm loét do NSAIDs... Phương pháp này ít xâm lấn, an toàn, không cần gây mê. Việc ứng dụng AI giúp tăng độ chính xác, rút ngắn thời gian đọc kết quả và hỗ trợ phát hiện sớm ung thư tiêu hóa. Tuy nhiên, hạn chế lớn nhất là không thể sinh thiết hoặc can thiệp điều trị và nguy cơ kẹt viên nang nếu ruột hẹp…".