Nhân sự là chìa khóa giúp Việt Nam phát triển công nghệ đóng gói, kiểm thử

Sáng 14/3, Đại học Quốc gia TP.HCM (ĐHQG-HCM) phối hợp cùng Tập đoàn CT Group tổ chức Hội thảo "Công nghệ đóng gói, kiểm thử tiên tiến: Cơ hội cho Việt Nam".

Trở thành mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu

Tại sự kiện, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Võ Văn Hoan nhận xét, TP.HCM không chỉ là trung tâm kinh tế, tài chính, thương mại mà còn là trung tâm khoa học - công nghệ hàng đầu, nơi hội tụ gần 40% số lượng doanh nghiệp. Đặc biệt có tiềm lực lớn về khoa học - công nghệ và giáo dục - đào tạo.

“TP.HCM đang có 97 trường đại học (trong nước và quốc tế) và 5 viện nghiên cứu. Trong đó, ĐHQG-HCM là trụ cột, với hơn 400.000 sinh viên cùng đội ngũ chuyên gia, nhà khoa học được đào tạo từ nhiều nguồn và trong nhiều lĩnh vực khác nhau”, ông Hoan chia sẻ.

Với tiềm năng đó, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM cũng kêu gọi, các doanh nghiệp trong và ngoài nước cần tận dụng các chính sách hỗ trợ và môi trường kinh doanh thuận lợi mà Thành phố đã ban hành.

Các trường đại học, viện nghiên cứu tiếp tục đổi mới chương trình đào tạo, mở rộng hợp tác với cộng đồng doanh nghiệp để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Từ đó đáp ứng nhu cầu phát triển của các ngành công nghiệp tiên tiến như chip, bán dẫn, vi mạch, điện tử. Các chuyên gia, nhà khoa học cần tham gia tích cực hơn và tạo ra nhiều sản phẩm thiết thực, đóng góp lớn hơn vào sự phát triển của ngành vi mạch Việt Nam nói chung và TP.HCM nói riêng.

“Chúng ta đang đứng trước một cơ hội lịch sử để đưa Việt Nam trở thành một mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu. Tôi tin rằng, với quyết tâm chính trị cao, chính sách thực thi đúng đắn cùng sự chung tay của tất cả các bên, TP.HCM sẽ trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo và sản xuất vi mạch hàng đầu khu vực”, ông Võ Văn Hoan khẳng định.

Nhân lực là chìa khóa để tự chủ công nghệ

Cũng tại sự kiện, PGS.TS Vũ Hải Quân - Giám đốc ĐHQG-HCM cho biết, Việt Nam có nhiều tiềm năng phát triển công nghiệp đóng gói, kiểm thử nhưng để thành công, chúng ta cần hiểu rõ nhu cầu nhân lực. Đồng thời đầu tư đúng hướng cho việc phát triển chương trình đào tạo, đội ngũ giảng viên, trang thiết bị giảng dạy, nghiên cứu, và quan hệ hợp tác giữa các bên liên quan: Nhà nước – Các trường đại học – Doanh nghiệp.

“Trong đó, để tự lực tự cường thì công tác đào tạo bồi dưỡng nhân tài là quan trọng nhất. Khi sở hữu các kỹ sư, nhà khoa học chất lượng, chúng ta có thể tự chủ những công nghệ lõi”, PGS.TS. Vũ Hải Quân nhấn mạnh.

Ông Trần Kim Chung – Chủ tịch Tập đoàn CT Group, cũng cho rằng Việt Nam có khoảng 70 triệu người dưới 35 tuổi với năng lực học tập và tự học cao, luôn trong Top 10 thế giới về Toán học. Một yếu tố quan trọng nữa là xu hướng đa dạng hóa hệ thống cung ứng trong ngành bán dẫn toàn cầu ngày nay và vị trí địa chính trị đặc biệt của Việt Nam.

Ngoài ra, công ty CT Semiconductor (công ty con của CT Group - chuyên về chip bán dẫn) đặt mục tiêu phát triển để trở thành một tập đoàn Việt Nam thực sự làm chủ công nghệ bán dẫn. “Kiên quyết không đi theo lối mòn cho thuê đất để báo cáo”, ông Chung nói.

Trong đó 1 nhà máy sẽ khánh thành gần khu đô thị ĐHQG TP.HCM ngay trong năm 2025 tạo ra nhiều cơ hội cho sinh viên, thầy cô thực hành nghiên cứu. Nếu được Khu Công nghệ cao TP.HCM hỗ trợ, tập đoàn sẽ khánh thành 1 nhà máy chip thứ 2 mang chính tên Nhà máy Bán dẫn TP.HCM ngay trong năm 2026.

Cung cấp hơn 50% kỹ sư vi mạch tại TP.HCM

GS.TS Nguyễn Thị Thanh Mai - Phó Giám đốc ĐHQG-HCM cho biết, chương trình đào tạo nguồn nhân lực ngành kỹ thuật công nghệ bán dẫn tại ĐHQG-HCM đóng vai trò quan trọng trong chiến lược phát triển ngành công nghiệp bán dẫn của Việt Nam.

Theo thống kê, ĐHQG-HCM đóng góp hơn 50% kỹ sư vi mạch đang làm việc tại TP.HCM, nhưng trước năm 2024, chủ yếu thông qua các chuyên ngành thuộc điện tử - viễn thông, kỹ thuật điện - điện tử... Nhằm đáp ứng nhu cầu nhân lực chất lượng cao và phù hợp với chiến lược phát triển ngành công nghệ bán dẫn quốc gia, từ năm 2024, ĐHQG-HCM đã tiên phong thành lập hai ngành đào tạo chuyên sâu là thiết kế vi mạch và công nghệ bán dẫn, đào tạo từ bậc kỹ sư đến thạc sĩ.

Chương trình đào tạo mới đặt mục tiêu biến Đại học Quốc gia TP.HCM thành trung tâm hàng đầu về giáo dục, nghiên cứu, khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực bán dẫn, đặc biệt là các công đoạn thiết kế, chế tạo, đóng gói và kiểm thử. Tăng cường các môn học chuyên sâu, đào tạo bằng tiếng Anh, đẩy mạnh thực hành trong phòng thí nghiệm và liên kết chặt chẽ với doanh nghiệp để sinh viên có cơ hội thực tập thực tế.

“Điểm khác biệt so với trước đây là chương trình mở rộng cơ hội tuyển sinh, không chỉ giới hạn ở các ngành vi mạch truyền thống mà còn tiếp nhận sinh viên từ các ngành STEM có liên quan”, GS.TS Nguyễn Thị Thanh Mai chia sẻ.

Về ngành Thiết kế vi mạch, chương trình đào tạo bậc cử nhân tập trung vào 4 hướng chính: thiết kế vi mạch số, vi mạch tương tự - hỗn hợp, vi mạch cao tần và thiết kế chip. Ở bậc sau đại học, ĐHQG-HCM còn có thêm mô hình linh kiện bán dẫn.

Đối với ngành Công nghệ bán dẫn, bậc cử nhân bao gồm các định hướng như công nghệ chế tạo bán dẫn, đóng gói và kiểm thử bán dẫn, phần điện bán dẫn, trong khi bậc sau đại học có thêm chuyên ngành về vật liệu bán dẫn tiên tiến và chế tạo thông minh, bền vững.

Ngoài ra, nhằm tận dụng thế mạnh về công nghệ thông tin và trí tuệ nhân tạo (AI), ĐHQG TP.HCM cũng xây dựng các chương trình đào tạo AI ứng dụng trong ngành bán dẫn. Dự kiến, mỗi năm, trường đào tạo khoảng 300 kỹ sư, 90 thạc sĩ và 10 tiến sĩ trong lĩnh vực thiết kế vi mạch và công nghệ bán dẫn. Ngành AI trong bán dẫn dự kiến sẽ đào tạo 60 kỹ sư, 40 thạc sĩ và 10 tiến sĩ mỗi năm.

ĐHQG-HCM cũng đã đầu tư xây dựng các phòng thí nghiệm tại Đại học Bách Khoa, Đại học Công nghệ Thông tin và các trường thành viên khác. Đồng thời, đơn vị cũng được giao thực hiện hai đề án quan trọng: xây dựng phòng thí nghiệm phục vụ đào tạo và phòng thí nghiệm dùng chung cấp quốc gia trong lĩnh vực vi mạch và bán dẫn.

Để đảm bảo phát triển bền vững ngành bán dẫn, GS.TS Mai cũng đề xuất thành lập quỹ hỗ trợ đào tạo và nghiên cứu trong lĩnh vực này, nhằm tạo ra một hệ sinh thái hoàn chỉnh. Đồng thời góp phần thực hiện chiến lược phát triển nguồn nhân lực công nghệ bán dẫn của quốc gia.

NGỌC DUY