Sốc điện 7 lần trước và sau mổ lấy thai giúp cứu sống mẹ con
Chiều ngày 3/3, các bác sĩ bệnh viện Từ Dũ phối hợp với các Bác sĩ bệnh viện Chợ Rẫy tiến hành mổ lấy thai bán cấp thành công cho một trường hợp bị bệnh lý tim phức tạp bao gồm rung nhĩ, cuồng nhĩ, suy tim, bệnh cơ tim chu sinh chưa loại trừ cơn nhịp nhanh kịch phát trên thất, giúp hạ sinh một bé gái cân nặng 2,6 kg khỏe mạnh chào đời.
Chi Định Thị T, 36 tuổi, sống tại Thuận An, Bình Dương. Chị T đã từng sinh thường 1 lần năm 2019, lần nay mang thai tự nhiên, khám thai tại địa phương nhiều lần theo hẹn. Thai nhỏ 3 tháng đầu xét nghiệm sàng lọc NIPT nguy cơ cao sau đó có tiến hành chọc ối thì kết quả nhiễm sắc thể bình thường. Xét nghiệm tổng quát của mẹ phát hiện có viêm gan siêu vi B, nồng độ vi rút trong máu cao, có chỉ định điều trị thuốc kháng vi rút để ngăn ngừa lây nhiễm vi rút sang con lúc thai 28 tuần. Mạch và huyết áp tim phổi trong 3 tháng đầu thai kỳ đều bình thường.
Lúc thai 26 đến thai 29 tuần, khám thai định kỳ ghi nhận HA 100/70mmHg, Mạch 136 - 140 nhịp/phút, tổng trạng chị T. hoàn toàn bình thường, không mệt, không khó thở, không hồi hộp, chị T. vẫn làm việc và sinh hoạt bình thường và được hẹn tái khám 3 tuần sau. Ngày 20/1/25 - lúc thai 32 tuần và ngày 9/2/25 - lúc thai 34 tuần 5 ngày, chị T có đi khám thai định kỳ ghi nhận Mạch 177 - 179 nhịp/phút, chị vẫn hoàn toàn không thấy khó thở, không mệt, để ý kỹ chị T. mới thấy có cảm giác đánh trống ngực nhẹ, Bác sĩ chuyên khoa Sản có đề nghị khám chuyên khoa tim mạch tại các bệnh viện tuyến cuối.
Chị T. có đi khám chuyên khoa tim mạch 2 lần theo đúng hướng dẫn nhưng bác sĩ không cho thuốc uống chỉ dặn đi khám thai theo hẹn. Ngày 24/2/25 chị T có đến cấp cứu bệnh viện Từ Dũ khám ghi nhận tổng trạng tốt, Huyết áp 100/60mmHg, Mạch 187 nhịp/phút, kết quả siêu âm thai và đo tim thai thấy em bé khỏe, đo ECG thấy nhịp quá nhanh mời hội chẩn chuyên khoa tim mạch bệnh viện Chợ Rẫy.
Sau khi khám và đánh giá chị T. được về nhà uống thuốc theo toa Bác sĩ bệnh viện Chợ Rẫy sau khi uống thuốc 1 tuần chị T. vẫn không thấy cải thiện về tình trạng đánh trống ngực và hụt hơi nên quay lại khám tim mạch tại bệnh viện Chợ Rẫy.
Sáng ngày 3/3/25 tại bệnh viện Chợ Rẫy ghi nhận mẹ có tình trạng nhịp nhanh trên thất, hở van 2 lá ¾, tràn dịch màng ngoài tim, suy thất trái, kèm rung nhĩ – cuồng nhĩ – bệnh cơ tim chu sinh. Chị T. được cho thuốc trợ tim, ổn định nhịp tim và tư vấn nhập bệnh viện Từ Dũ để chấm dứt thai kỳ.
Ngay sau đó lúc 13 giờ cùng ngày, chị T. đến Cấp cứu bệnh viện Từ Dũ và nhanh chóng được khám ghi nhận Mạch 197 nhịp/phút, Huyết áp 100/70mmHg, nhịp thở 20 lần/phút, bề cao tử cung 27 cm, nhịp tim thai 130 nhịp/phút, âm đạo sạch, cổ tư cung hở 1cm. Chị T. được nhập lên khu hồi sức để theo dõi sát với chẩn đoán con lần 2 thai 37 tuần 6 ngày ngôi đầu chua chuyển dạ, mẹ suy thất trái, rung nhĩ, cuồng nhĩ, bệnh cơ tim chu sinh và nhanh chóng tiến hành mời hội chẩn Bác sĩ chuyên khoa tim mạch bệnh viện Chợ Rẫy.
Sau khi hội chẩn giữa bác sĩ Gây mê hồi sức bệnh viện Từ Dũ và Bác sĩ chuyên khoa Rối loạn nhịp bệnh viện Chợ Rẫy, chị T. được điều trị thuốc cắt cơn nhịp nhanh bằng Adenosine 6mg tiêm tĩnh mạch nhanh nhưng sau 10 phút không thấy kết quả, điện tim trong lúc tiêm thuốc thấy xuất hiện thêm tình trạng Block nhĩ thất thoáng qua, huyết áp giảm nhẹ. Nên ngay sau đó các bác sĩ quyết định tiến hành sốc điện.
Ngay lập tức máy sốc điện và các thuốc hỗ trợ cần thiết được sẵn càng. Lúc 15g45 phút, Sau khi tiêm thuốc tiền mê Zodamid 5mg và Fentanyl 100µg, tiến hành sốc điện với máy sốc điện 1 pha và với mức năng lượng 100J. Sau 10 phút, Mạch vẫn 186 nhịp/ phút, Huyết áp 113/87 mmHg, quyết định sốc điện lần 2 với mức năng lượng cao hơn 150J. Theo dõi sát 10 phút sau Mạch vẫn 184 nhịp/phút, Huyết áp 110/84 mmHg, các Bác sĩ hội chẩn nhanh và quyết định sốc điện lần 3 với mức năng lượng cao hơn nữa 200J.
Và với chu kỳ 10 phút, gương mặt các bác sĩ căng thẳng nhìn nhau sau khi nhìn máy theo dõi nhịp tim vẫn không có gì thay đổi, quyết định sốc điện lần 4 với mức năng lượng 300J mà vẫn không có kết quả và rồi cuối cùng là sốc điện lần 5 với mức năng lượng tối đa của máy 360J vẫn không có kết quả.
Trước tình trạng nguy kịch do không đáp ứng với điều trị của chị T, tiếp tục hội chẩn rộng với Bác sĩ Kiều Ngọc Dũng Trưởng khoa Rối loạn nhịp, bác sĩ Trần Lê Uyên Phương Phó trưởng khoa Rối loạn nhịp bệnh viện Chợ Rẫy và Bác sĩ Thường trú Sản, Bác sĩ trưởng khoa Gây mê hồi sức bệnh viện Từ Dũ quyết định tiến hành mổ lấy thai cấp cứu.
BS CKII. Tào Tuấn Kiệt ,Trưởng khoa Gây mê hồi sức bệnh viện Từ Dũ cho biết: đứng trước một tình trạng bệnh lý tim phức tạp như chị T, để mổ lấy thai thì việc cân nhắc lựa chọn phương pháp vô cảm nào phù hợp nhất là vô cùng khó khăn. Nếu chọn gây mê toàn thân thì giai đoạn hồi tỉnh sau mổ sẽ vô cùng phức tạp, còn nếu chọn gây tê thì khó kiểm soát được tốt hô hấp tuần hoàn. Sau khi cân nhắc thật kỹ các bác sĩ quyết định tiến hành gây tê ngoài màng cứng để mổ lấy thai.
Lúc 17g 15 phút, chị T. được chuyển sang phòng mổ, tất cả ekip gây mê hồi sức nhanh chóng chuẩn bị sẵn sàng thuốc, dụng cụ và tiến hành gây tê ngoài màng cứng thành công. Cuộc phẫu thuật được tiến hành từ 18 giờ ngày 3/3/25 và sau 10 phút một em bé gái cân nặng 2600g khỏe mạnh chào đời, khóc to, da niêm hồng hào. Ngay trước và trong cuộc phẫu thuật các bác sĩ chuyên khoa Rối loạn nhịp và Gây mê hồi sức phải sử dụng nhiều loại thuốc để kiểm soát phần nào tình trạng rối loạn nhịp và suy tim. Và cuối cùng cuộc mổ tạm an toàn kết thúc sau 1 giờ.

Sau khi chuyển chị T. qua hồi sức lúc 19 giờ 10 phút, tình trạng Mạch vẫn còn nhanh 170 nhịp/phút, Huyết áp 92/56 mmHg, các bác sĩ quyết định một lần nữa sốc điện lần 6 với mức năng lượng 150J để hy vọng Mạch trở lại bình thường. Tuy nhiên sau 10 phút kết quả vẫn không cải thiện. Lấy hết can đảm, các bác sĩ quyết định sốc điện lần 7 với mức năng lượng 200J. Sau 10 phút Mạch có giảm xíu còn 160 nhịp/ phút, tuy chưa đạt kết quả như mong đợi nhưng các bác sĩ quyết định ngưng sốc điện và tiếp tục điều trị kiểm soát Mạch bằng thuốc Amiodaron.

Sau 3 giờ phẫu thuật Mạch giảm xuống còn 150 nhịp/ phút và sau 5 giờ thì Mạch giảm còn 130 nhịp/phút và liều của Amiodaron cũng được giảm dần. Sau mổ 1 ngày tổng trạng bệnh nhân tốt hơn, vết mổ khô, không đau nhiều. Mạch giảm dần còn 120 - 130 nhịp/ phút, khỏe nhiều, ăn uống được, sản khoa ổn định nên quyết định chuyển chị T. về khoa Rối loạn nhịp bệnh viện Chợ Rẫy tiếp tục điều trị.

Ngày 5/3/25 Bác sĩ Kiều Ngọc Dũng Trưởng khoa Rối loạn nhịp xác định đây là một trường hợp rối loạn nhịp phức tạp và dai dẳng nên quyết định điều trị chuyển nhịp bằng phương pháp đốt điện tim bằng sóng cao tần. Để tìm được ổ loạn nhịp các bác sĩ sẽ tiến hành dựng hình giải phẫu - điện học buồng tim 3D, phát hiện chính xác ổ loạn nhịp từ thành trước nhĩ trái, chỗ tĩnh mạch phổi trên trái đổ vào. Từ đó các bác sĩ tiến hành đốt bằng sóng có tần số radio tạo ra các vết sẹo cắt đứt dẫn truyền. Cuộc mổ tiến hành trong 3 giờ và kết quả thành công vượt ngoài mong đợi. Sau cuộc mổ chị T nhanh chóng trở lại nhịp xong bình thường 80-90 nhịp/ phút. Các bác sĩ vô cùng vui mừng khi đưa được nhịp tim chị T trở về ngưỡng sinh lý bình thường như nhịp tim của bao nhiêu người. Sau khi phẫu thuật ổn định 24 - 48 giờ chị T. sẽ được chuyển trở lại bệnh viện Từ Dũ để theo dõi hậu phẫu mổ lấy thai thêm 1-2 ngày và dự kiến sẽ được xuất viện cùng với em bé trong thời gian sắp tới.
Trải qua hình trình mang thai và vượt cạn đầy gian nan thử thách, cuối cùng chị T. đã trọn vẹn chạm đến hạnh phúc “mẹ tròn con vuông”. Chúc cho tất cả các mẹ bầu đều có đủ sức khỏe và có đủ mạnh mẽ để đi trọn hành trình 9 tháng 10 ngày và chào đón con yêu khỏe mạnh.
PS: Sốc điện là phương pháp sử dụng năng lượng điện để khôi phục lại nhịp tim bình thường cho bệnh nhân. Đây là phương pháp có tác dụng nhanh chóng trong điều trị một số trường hợp rối loạn nhịp nhanh: Rung nhĩ, cuồng nhĩ, nhịp nhanh trên thất, nhịp nhanh thất, rung thất,... Sốc điện có vai trò dập tắt các rối loạn nhịp nhanh đang chiếm chủ quyền nhịp của nhịp xoang và giúp nhịp xoang trở lại với vai trò chủ quyền bình thường trước đó.
Đốt điện tim là một phương pháp xâm lấn tối thiểu để điều trị tình trạng rối loạn nhịp tim. Phương pháp đốt điện tim được thực hiện bằng cách sử dụng năng lượng nhiệt hoặc lạnh để tạo các vết sẹo trên mô tim nơi xảy ra loạn nhịp. Các vết sẹo giúp chặn các xung điện bất thường và ngăn ngừa tình trạng rối loạn nhịp tim.
Kỹ thuật đốt điện tim bằng năng lượng sóng cao tần có sử dụng hệ thống lập bản đồ 3 chiều giải phẫu-điện học buồng tim. Đây là phương pháp tiên tiến với nhiều ưu điểm vượt trội như có thể xác định vị trí của ổ gây rối loạn nhịp chính xác hơn so với các phương phát triệt đốt thông thường, tỷ lệ thành công sau điều trị cao hơn.