Tổ chức Lễ hội Khai hạ - Cầu an tại lăng Tả quân Lê Văn Duyệt
Ngày 4/2 (nhằm mùng 7 Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025), UBND Quận Bình Thạnh phối hợp với Ban Quản lý Di tích Lịch sử văn hóa Quốc gia Lăng Lê Văn Duyệt tổ chức Lễ hội Khai hạ - Cầu an.
Tham dự lễ có Chủ tịch HĐND TP.HCM Nguyễn Thị Lệ; Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Thành ủy TP.HCM Trần Kim Yến; Trung tướng Nguyễn Văn Nam, Tư lệnh Bộ Tư lệnh TP; Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Trần Thị Diệu Thúy; Nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư cùng nhiều lãnh đạo các cơ quan, sở, ban ngành TP.HCM,…
Phát biểu tại buổi lễ, ông Lê Văn Lộc, Trưởng Ban quản lý Lăng Lê Văn Duyệt, cho biết Lễ hội Khai hạ - Cầu an đã đi sâu vào tâm thức cộng đồng. Đây là lễ hội đã được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2022.
Lễ hội diễn ra vào mùng 7 tháng Giêng hàng năm tại Lăng Đức Tả quân Lê Văn Duyệt với các nghi thức tế, lễ được tổ chức theo nghi thức tế lễ cung đình triều Nguyễn. Lễ này xuất phát từ lúc Đức thượng công Tả quân Lê Văn Duyệt còn tại vị Tổng trấn cai quản thành Gia Định. Ông chọn ngày mùng 7 Tết là ngày Khai hạ, được xem là nghi thức kết thúc mọi hoạt động vui chơi trong Tết Nguyên đán, mọi người trở lại nhịp sinh hoạt hằng ngày.
Trong khuôn khổ chương trình Lễ hội Khai hạ - Cầu an năm nay 2025 còn có Lễ phát động Tết trồng cây - một nét văn hóa truyền thống ý nghĩa của dân tộc. Tại sự kiện, Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường TP.HCM đã trao tặng hai cây trắc bá diệp để trồng lưu niệm tại di tích lịch sử quốc gia Lăng Ông, đồng thời trao tặng 1.500 cây cho 15 phường của quận Bình Thạnh.
Lễ hội được tổ chức theo 4 phần gồm: Hạ nêu, khai hạ, khai bút và khai ấn. Lễ được bắt đầu bằng nghi thức hạ cây nêu. Theo phong tục truyền thống, cây nêu dựng lên để trừ tà, không cho ma quỷ đến nhà, gia đình ăn Tết được bình yên. Trước đó, vào ngày 30 Tết, sau khi cúng thần (tức Tả quân Lê Văn Duyệt) tại sân Lăng, lễ dựng nêu diễn ra đánh dấu một năm kết thúc, đồng thời báo hiệu Xuân về, Tết đến.
Sau nghi thức hạ nêu, Ban Quý tế tiếp tục thực hiện nghi thức khai hạ rước lễ vào điện thờ và thực hiện dâng hương, dâng rượu, đọc văn khấn nguyện cho các bậc tiền nhân, cầu an quốc gia thịnh trị. Tiếp theo là nghi thức khai bút đầu Xuân. Theo tục lệ, khai bút là bước vào một năm mới; khi đặt bút viết những dòng chữ đầu tiên, người viết chọn những điều hay và tốt đẹp nhằm cầu mong cho một năm được tốt lành.
Sau nghi thức khai bút là khai ấn. Chiếc ấn của Tả quân với bốn chữ “Tả quân chi ấn” được khắc theo kiểu chữ triện. Ban Tổ chức chuẩn bị sẵn các bức thư pháp với chữ Phúc, Thọ, Đức… để người khai ấn đóng lên. Những bức thư pháp này sau khi đóng ấn sẽ được gửi tặng các cá nhân có nhiều đóng góp cho xã hội, cho Thành phố và việc bảo tồn Lăng Tả quân.