Chức năng thải độc tuyệt vời của gan
Gan đại diện cho hệ thống lọc chính của cơ thể con người, chuyển đổi độc tố thành chất thải, làm sạch máu và chuyển hóa chất dinh dưỡng và thuốc để cung cấp cho cơ thể một số protein quan trọng nhất. Là một phần cơ bản trong quá trình điều hòa tổng thể của cơ thể, điều tối quan trọng là giữ cho gan khỏe mạnh và hạn chế ăn quá nhiều.
Trong những năm gần đây, nhiều sản phẩm tràn ngập thị trường với mục đích giải độc và làm sạch gan, dù là sau một tuần ăn uống vô độ hoặc uống rượu, để duy trì chức năng gan hàng ngày hay để phục hồi gan đã bị tổn thương. Cùng tìm hiểu về những lời đồn dai dẳng về sức khỏe gan và xác định giá trị của việc thải độc.
Gan thải độc qua đường nào?
Gan của người trưởng thành nặng khoảng 1,4 kg, nằm ở vùng bụng trên bên phải, bên dưới cơ hoành. Là một trong những cơ quan lớn nhất trong cơ thể, gan đảm nhiệm nhiều chức năng trao đổi chất quan trọng, bao gồm:
- Chuyển đổi chất dinh dưỡng trong chế độ ăn uống thành các chất mà cơ thể sử dụng được
- Lưu trữ những dưỡng chất này và cung cấp cho các tế bào khi cần thiết
- Hấp thụ các chất độc hại và chuyển đổi thành chất vô hại hoặc thải độc qua gan
Với sự trợ giúp của vitamin K, gan sản xuất ra các protein quan trọng trong quá trình đông máu, đồng thời phá vỡ các tế bào máu cũ hoặc bị hư hỏng.
Mô gan được tạo thành từ rất nhiều đơn vị tế bào nhỏ hơn, có nhiều kênh dẫn máu và mật chạy giữa. Máu từ các cơ quan tiêu hóa chảy qua tĩnh mạch cửa đến gan, mang theo các chất dinh dưỡng, thuốc men và cả các chất độc hại. Sau khi đến gan, các chất này sẽ được xử lý, lưu trữ, thay đổi, giải độc và truyền trở lại vào máu hoặc đào thải ra ngoài. Bằng cách này, gan có thể loại bỏ rượu và các sản phẩm phụ từ quá trình phân hủy thuốc ra khỏi máu.
Gan đóng vai trò trung tâm trong mọi quá trình trao đổi chất của cơ thể. Ví dụ như khi chuyển hóa chất béo, các tế bào gan phân hủy chất béo và tạo ra năng lượng, đồng thời sản xuất khoảng 800 - 1.000 ml mật mỗi ngày. Chất lỏng màu vàng, nâu hoặc xanh ô liu này được thu thập bởi các ống dẫn nhỏ và sau đó chuyển đến ống mật chính. Ống dẫn mật tiếp tục mang mật đến tá tràng - một phần của ruột non. Mật rất quan trọng đối với sự phân hủy và hấp thụ chất béo.
Trong quá trình chuyển hóa carbohydrate, gan đảm bảo lượng đường trong máu luôn không đổi. Nếu lượng đường trong máu tăng lên, chẳng hạn như sau bữa ăn, gan sẽ loại bỏ glucose huyết do tĩnh mạch cửa cung cấp và lưu trữ dưới dạng glycogen. Nếu lượng đường trong máu quá thấp, gan sẽ phá vỡ glycogen và giải phóng đường vào máu. Cũng như glucose, gan cũng dự trữ vitamin và khoáng chất (sắt và đồng), và thải vào máu khi cần thiết.
Ngoài ra, gan cũng đóng một vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa protein. Cụ thể, tế bào gan thay đổi axit amin trong thực phẩm để sản xuất năng lượng, tạo ra carbohydrate hoặc chất béo. Chất độc hại amoniac là sản phẩm phụ của quá trình này. Các tế bào gan chuyển đổi amoniac thành urê - một chất ít độc hơn nhiều. Urê sau đó được thải vào máu, vận chuyển đến thận và thải ra ngoài cơ thể qua nước tiểu.
Cách tốt nhất để giải độc cơ thể đúng cách là gì?
Khái niệm thanh lọc và giải độc bên trong đã xuất hiện từ khá lâu. Trong thời hiện đại, khi xã hội ngày càng tiếp xúc nhiều hơn với các hợp chất độc hại trong không khí, nước và thực phẩm, thì khả năng giải độc các chất mà chúng ta tiếp xúc có tầm quan trọng sống còn đối với sức khỏe tổng thể của chúng ta. Chúng ta có thể tăng cường giải độc chủ yếu bằng cách thúc đẩy chức năng gan được cải thiện.
Các quy tắc rất đơn giản. Chỉ cần áp dụng chế độ ăn nhẹ, cân bằng và đa dạng với trái cây và rau tươi. Mục đích là cung cấp cho cơ thể tất cả các chất dinh dưỡng cần thiết để kích thích chính cơ chế thanh lọc.
Những sai lầm về thải độc gan
Là một phần cơ bản trong quy trình tổng thể của cơ thể, việc giữ cho gan khỏe mạnh và hạn chế tình trạng sinh hoạt vô độ là rất quan trọng. Trong những năm gần đây, nhiều sản phẩm đã được tung ra thị trường với mục đích giải độc và làm sạch gan, duy trì chức năng gan hoặc phục hồi gan đã bị tổn thương sau những bữa tiệc tùng với nhiều thức ăn và bia rượu. Những lầm tưởng phổ biến về sức khỏe gan, cũng như xác định giá trị của việc thải độc qua gan như sau:
Lầm tưởng số 1: Thanh lọc gan rất quan trọng để duy trì sức khỏe hàng ngày và đặc biệt hữu ích sau khi ăn quá nhiều.
Mặc dù các sản phẩm làm sạch gan được đóng gói để tuyên bố rằng chúng là phương thuốc chữa bách bệnh cho sức khỏe gan hằng ngày và tình trạng ăn uống quá mức, các bác sĩ chuyên khoa gan không khuyến nghị sử dụng chúng.
Trong khi một số thành phần phổ biến trong các loại thuốc thanh lọc gan đã được chứng minh là có kết quả tích cực - cây kế sữa đã được chứng minh là làm giảm viêm gan và chiết xuất nghệ đã được chứng minh là có tác dụng bảo vệ chống lại tổn thương gan - vẫn chưa có đủ dữ liệu thử nghiệm lâm sàng trên người để khuyến nghị sử dụng thường xuyên các hợp chất tự nhiên này để phòng ngừa.
Đối với việc lạm dụng rượu hoặc đồ ăn, tốt nhất là nên hạn chế khi nói đến sức khỏe gan và việc thanh lọc cơ thể chưa được chứng minh là có thể giúp cơ thể tránh khỏi những tổn thương do tiêu thụ quá nhiều.
Lầm tưởng số 2: Thanh lọc gan là cách giảm cân an toàn và lành mạnh.
Nhiều sản phẩm giải độc gan cũng được bán như thuốc thanh lọc giảm cân. Tuy nhiên, không có dữ liệu lâm sàng nào chứng minh hiệu quả của các loại thuốc thanh lọc này. Trên thực tế, một số chất bổ sung chế độ ăn uống thực sự có thể gây hại cho gan bằng cách dẫn đến tổn thương do thuốc gây ra và do đó nên thận trọng khi sử dụng.
Lầm tưởng số 3: Không thể tự bảo vệ mình khỏi bệnh gan.
Trái ngược với quan niệm sai lầm này, có nhiều biện pháp phòng ngừa có thể thực hiện để bảo vệ bản thân khỏi bệnh gan. Các biện pháp sau đây được khuyến nghị:
Không nên uống rượu quá mức. Theo thói quen, nam giới không nên uống quá ba ly mỗi ngày và nữ giới không nên uống quá hai ly mỗi ngày để ngăn ngừa bệnh gan do rượu .
Tránh tăng cân. Duy trì chỉ số khối cơ thể ở mức bình thường (18 đến 25) bằng cách ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên để giảm nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu.
Hãy cẩn thận khi tham gia vào các hành vi nguy hiểm. Để tránh nguy cơ mắc bệnh viêm gan siêu vi , không nên tham gia vào các hành vi như sử dụng ma túy bất hợp pháp hoặc quan hệ tình dục không an toàn với nhiều bạn tình.
Biết các yếu tố nguy cơ. Nếu có các yếu tố nguy cơ mắc bệnh gan sau đây, điều quan trọng là phải đi sàng lọc, vì bệnh gan mạn tính có thể âm thầm trong nhiều năm và không được phát hiện:
- Sử dụng rượu quá mức
- Tiền sử gia đình mắc bệnh gan
Nếu có các yếu tố nguy cơ mắc viêm gan siêu vi C sau đây, điều quan trọng là phải trao đổi với bác sĩ về việc sàng lọc, vì gần 50 % bệnh nhân không biết mình bị nhiễm bệnh:
- Bất kỳ ai đã được truyền máu trước năm 1992
- Sử dụng ma túy bất hợp pháp hiện tại hoặc trước đây
- Bệnh nhân đang thẩm phân máu
- Bệnh nhân nhiễm HIV
- Nhân viên y tế bị kim tiêm có chứa máu nhiễm viêm gan siêu vi C đâm vào
- Bất kỳ ai có tiền sử xăm hình ở nơi không được kiểm soát an toàn
Lầm tưởng số 4: Thanh lọc gan có thể khắc phục tình trạng tổn thương gan hiện có.
Việc thanh lọc gan chưa được chứng minh là có thể điều trị được tổn thương gan hiện có, nhưng có nhiều phương pháp điều trị khác dành cho những người bị ảnh hưởng. Sau đây là một số loại bệnh gan và các phương án điều trị hiện có:
- Viêm gan A và B. Nên tiêm vắc-xin phòng ngừa viêm gan A và B nếu chưa có miễn dịch hoặc mắc bất kỳ bệnh gan tiềm ẩn nào khác. Thuốc uống có hiệu quả cao dành cho bệnh nhân bị nhiễm viêm gan B mãn tính cũng có sẵn.
- Bệnh gan do rượu. Nên ngừng uống rượu để gan có cơ hội phục hồi tốt nhất. Gan có khả năng tái tạo và chữa lành đáng kinh ngạc sau khi ngừng tổn thương đang hoạt động.
- Viêm gan C. Hiện nay đã có thuốc uống có hiệu quả cao, dung nạp tốt để điều trị viêm gan C.
- Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Phương pháp điều trị hiệu quả nhất cho bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu là giảm cân, điều này đã được chứng minh là làm giảm lượng mỡ trong gan và tình trạng viêm do mỡ gây ra.
Lầm tưởng số 5: Béo phì không làm tăng nguy cơ mắc bệnh gan.
Béo phì làm tăng đáng kể nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Chất béo trong gan có thể gây viêm, có thể dẫn đến xơ gan và xơ gan .
Cuối cùng, điều tốt nhất có thể làm để giữ cho gan khỏe mạnh là điều trị tốt. Tránh tiêu thụ quá nhiều thức ăn và rượu, duy trì chế độ ăn uống lành mạnh và chế độ tập thể dục, và đi khám nếu có các yếu tố nguy cơ mắc bệnh gan. Nếu bị tổn thương gan, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để đưa ra kế hoạch lành mạnh và an toàn nhất cho nhu cầu cá nhân.