TP.HCM tiếp tục phát huy vai trò đầu tàu trong liên kết vùng
Để hoạt động liên kết vùng được triển khai thực chất và hiệu quả cao trong bối cảnh mới, TP.HCM sẽ tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt, đầu tàu trong liên kết phát triển nhằm thực hiện các chiến lược đột phá cho vùng ĐBSCL.
Ngày 18/12, tại An Giang, Diễn đàn Mekong Connect 2024 đã diễn ra với hơn 600 đại biểu là các đại diện ngoại giao, lãnh đạo trung ương, địa phương, các doanh nhân và các nhà khoa học, các chuyên gia đa lĩnh trong và ngoài nước.
Diễn đàn do UBND tỉnh An Giang và UBND TP.HCM đồng tổ chức cùng với sự đồng hành của UBND các tỉnh thành Bến Tre, Cần Thơ, Đồng Tháp, Hậu Giang, Vĩnh Long.
Liên kết vùng là "chìa khóa" vượt qua các thách thức
Phát biểu tại diễn đàn, ông Huỳnh Thành Đạt - Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ - nhận định ĐBSCL là vùng đất giàu tiềm năng với những cánh đồng lúa rộng lớn, hệ sinh thái thủy sản phong phú và nguồn lao động dồi dào, là trụ cột quan trọng trong nền kinh tế nông nghiệp của Việt Nam. Tuy nhiên, ĐBSCL đang đối mặt với những thách thức nghiêm trọng về biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn, sụt lún đất và áp lực cạnh tranh toàn cầu.
Trong bối cảnh đó, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ cho rằng sự liên kết chặt chẽ giữa ĐBSCL và TP.HCM - là trung tâm kinh tế, thương mại và công nghệ hàng đầu của cả nước, chính là chìa khóa để vượt qua các thách thức, tối ưu hóa nguồn lực và gia tăng giá trị cho vùng.
"Qua các diễn đàn như Mekong Connect, vùng ĐBSCL đang dần khẳng định sự quan tâm, đẩy mạnh các hoạt động, mô hình khởi nghiệp theo định hướng phát triển bền vững, kinh tế xanh, công nghệ xanh, thúc đẩy thương mại bền vững, tận dụng tốt nguồn lực sẵn có của địa phương", Bộ trường Huỳnh Thành Đạt chia sẻ.
Để đạt được các mục tiêu, ý tưởng phát triển bền vững, các địa phương vùng ĐBSCL, ông Đạt đề nghị các địa phương cần đẩy mạnh hơn nữa các hoạt động gắn với khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo. Trong đó, chủ động nghiên cứu, đề xuất, tham mưu các cơ chế, chính sách hỗ trợ, thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo theo hướng thí điểm các cơ chế mới, cơ chế đặc thù để triển khai các hoạt động theo chiều sâu; tiếp tục triển khai các hoạt động xây dựng hệ sinh thái tại các địa phương trong vùng, gắn với các lĩnh vực khai thác tốt thế mạnh của vùng,…
Đặc biệt, ông Đạt lưu ý, để thúc đẩy kết nối, hợp tác phát triển vùng ĐBSCL với TP.HCM và cả nước thì trước hết cần quan tâm đến đầu tư phát triển hạ tầng giao thông. Trong đó, vấn đề nghiên cứu sử dụng các nguồn vật liệu thay thế nguồn tài nguyên vật liệu tự nhiên (cát, đá, sỏi,...) đang dần cạn kiệt như sử dụng tro, xỉ, thạch cao của các nhà máy nhiệt điện, nhà máy hóa chất, phân bón,…
Cũng tại diễn đàn, ông Hồ Văn Mừng - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh An Giang - nhận định ĐBSCL cũng đang đối mặt với nhiều thách thức nghiêm trọng như: Biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn, sụt lún, suy thoái nguồn nước, ô nhiễm môi trường, hạ tầng yếu kém và đặc biệt là sự thiếu hụt các nguồn lực cho đầu tư phát triển bền vững. Điều này đòi hỏi phải có chiến lược phát triển dài hạn và bền vững, tập trung vào quản lý tài nguyên nước, cải tiến công nghệ trong sản xuất và chế biến nông nghiệp, thủy sản, đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng đồng bộ.
Lãnh đạo tỉnh An Giang chia sẻ, thông qua diễn đàn, đây là cơ hội tốt để tỉnh An Giang giới thiệu đến các nhà đầu tư trong và ngoài nước về tiềm năng, lợi thế của tỉnh. Bên cạnh đó, diễn đàn là cơ hội tăng cường sự kết nối, mở rộng quan hệ hợp tác giữa tỉnh An Giang với TP.HCM và các tỉnh, thành phố vùng ĐBSCL.
"An Giang sẵn sàng hợp tác và chia sẻ có trách nhiệm với tất cả các bên trong tất cả các lĩnh vực từ việc huy động, sử dụng hiệu quả các nguồn vốn đầu tư, hợp tác phát triển công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đẩy mạnh yếu tố liên kết vùng, phát triển các hạ tầng giao thông, thủy lợi, quản lý nguồn nước, ứng phó với biến đổi khí hậu và phát triển bền vững", Chủ tịch UBND tỉnh An Giang nhấn mạnh.
Ưu tiên giải pháp thu hút nguồn vốn đầu tư
Phát biểu tại diễn đàn, ông Dương Ngọc Hải - Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP.HCM - cho biết tiềm năng hợp tác giữa TP.HCM với ĐBSCL là rất lớn.
Tuy nhiên, ông Hải cũng nhận định, hoạt động liên kết vùng chưa đi vào chiều sâu, hiệu quả chưa đạt như kỳ vọng do còn tồn tại nhiều khó khăn, thách thức về điều kiện tự nhiên, công nghệ, vốn đầu tư, chất lượng nguồn nhân lực, kết cấu hạ tầng, môi trường đầu tư - kinh doanh,…
Để hoạt động liên kết vùng trong giai đoạn sắp tới được triển khai thực chất và hiệu quả cao trong bối cảnh mới, ông Dương Ngọc Hải nhấn mạnh TP.HCM và các địa phương vùng ĐBSCL sẽ tập trung phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Trong đó, ưu tiên hợp tác đào tạo lực lượng khoa học, kỹ thuật có trình độ chuyên sâu về các lĩnh vực công nghệ phần mềm, công nghệ sinh học, cơ khí, điện tử, hóa học; đẩy mạnh liên kết, phối hợp giữa các cơ sở giáo dục đại học, cao đẳng của các địa phương để tổ chức đào tạo đào tạo tạo nguồn nhân lực chất lượng cao,…
Bên cạnh đó, ưu tiên triển khai các giải pháp thu hút nguồn vốn đầu tư. Cụ thể, TP.HCM và vùng ĐBSCL chú trọng phát triển hạ tầng giao thông một cách đồng bộ, nâng cao chất lượng hạ tầng cả đường bộ, đường thủy, cảng biển, sân bay và các hệ thống logistics, đặc biệt là các tuyến đường cao tốc, cầu cảng, hệ thống kho bãi hiện đại để giảm chi phí vận tải và thời gian vận chuyển hàng hóa; nghiên cứu, khai thác các phương thức vận tải để phát triển du lịch kết hợp với phát triển giao thương hàng hóa, dịch vụ,…
Phó Chủ tịch UBND TP.HCM khẳng định, TP.HCM với nhiều điều kiện thuận lợi so với các địa phương khác sẽ tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt, đầu tàu trong liên kết phát triển nhằm thực hiện các chiến lược đột phá về phát triển hạ tầng giao thông, hạ tầng số, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Điều này không chỉ tạo động lực, không gian phát triển mới cho vùng ĐBSCL mà còn ở các khu vực, địa phương trong cả nước.
Australia cam kết xây dựng năng lực con người ĐBSCL
Tại phiên toàn thể Diễn đàn Mekong Connect 2024, ông Kayzad Namdarian - Lãnh sự Kinh tế, Tổng Lãnh sự quán Australia tại TP.HCM - cho biết ĐBSCL đóng vai trò quan trọng trong tầm nhìn chung của Australia với Việt Nam, nhằm hướng tới một khu vực cởi mở, ổn định và thịnh vượng.
"ĐBSCL là khu vực địa lý quan trọng đối với mối quan hệ Australia - Việt Nam. Australia tự hào đã đầu tư hơn 650 triệu đô la kể từ năm 2000", ông Kayzad Namdarian nói.
Cũng theo ông Kayzad Namdarian, Australia đang mở rộng danh mục hợp tác trong cả lĩnh vực giảm thiểu và thích ứng với biến đổi khí hậu.
Trong đó, chương trình song phương mới - Aus4Adaptation, có khoản đầu tư 75 triệu AUD trong vòng 10 năm sẽ tập trung vào việc thích ứng với biến đổi khí hậu để giải quyết những thách thức của ĐBSCL trong những năm tới. Bên cạnh đó, chính phủ Úc cũng đang có khoản đầu tư 17 triệu AUD (từ năm 2023-2028) vào việc chuyển đổi canh tác lúa ở ĐBSCL sang sản xuất lúa phát thải thấp và bền vững, hỗ trợ mục tiêu canh tác 1 triệu ha lúa phát thải thấp và chất lượng cao của Việt Nam.