Tiềm năng cải cách giáo dục đại học của AI

Hội thảo về tầm nhìn giáo dục đại học (Higher Education Horizons) do Đại học RMIT Việt Nam lần đầu tổ chức vừa qua, các chuyên gia đã chia sẻ góc nhìn về tiềm năng cải cách các hoạt động giáo dục của trí tuệ nhân tạo (AI).

AI và thực tế ảo đang thay đổi mặt bằng giáo dục

Một trong những hiểu biết chính được chia sẻ từ sự kiện này là tiềm năng cải cách các hoạt động giáo dục của trí tuệ nhân tạo (AI). Các diễn giả uy tín, gồm Giáo sư Lê Anh Vinh - Viện trưởng Viện Khoa học giáo dục Việt Nam và Tiến sĩ Sean McMinn - Giám đốc Trung tâm Đổi mới giáo dục, Đại học Khoa học và Công nghệ Hồng Kông (Trung Quốc) đã có phần chia sẻ thú vị về tác động mang tính chuyển đổi của AI và những sáng kiến đổi mới khác đang hình thành trong thiết kế học tập và thực hành giáo dục.

Theo GS. Lê Anh Vinh, tương lai của học tập được xác định bởi ba nguyên tắc chính: khả năng thích ứng, tính toàn diện và sự hợp tác. Những công nghệ đang phát triển nhanh chóng như AI và thực tế ảo đang thay đổi mặt bằng giáo dục, đòi hỏi chúng ta phải thay đổi cách phát triển nội dung và phương pháp sư phạm. Tuy nhiên, điều cốt yếu là phải đảm bảo tiếp cận công bằng cho toàn bộ sinh viên. Quan trọng là chuyển đổi này không thể thành công một cách đơn độc. Hợp tác là điều cốt lõi nhằm đảm bảo rằng tất cả các bên liên quan đều đồng thuận và cùng phối hợp hài hòa hướng tới các mục tiêu đúng đắn với thái độ đúng mực.

TS. McMinn đã trình bày dữ liệu thuyết phục về chuyển đổi các kỹ năng công việc cũng như nhu cầu thị trường, nhằm nêu bật các thành tố quan trọng của “sự sẵn sàng thực sự”. “Sự sẵn sàng thực sự liên quan đến nhiều thứ, chứ không phải chỉ có việc quen thuộc với các công cụ. Điều này đòi hỏi hiểu biết về đạo đức, đổi mới sáng tạo trong phương pháp sư phạm, và hợp tác giữa người và AI”, Tiến sĩ McMinn nói.

Ý kiến đồng thuận giữa các bên rất rõ ràng – những người làm công tác giáo dục cần nắm bắt và sử dụng các công nghệ như tăng cường thực tế ảo AR, thực tế ảo VR, thực tế ảo mở rộng XR và AI để tạo ra những môi trường học tập nhập vai chuẩn bị sinh viên cho tương lai của công việc.

Tận dụng AI như một công cụ hỗ trợ

Theo các chuyên gia, khi các cơ sở giáo dục điều hướng trong thế giới phức tạp được dẫn dắt bởi công nghệ, việc đạt được sự cân bằng phù hợp là rất quan trọng.

“Chúng ta là những tác nhân tạo thay đổi, và điều đó phụ thuộc vào việc chúng ta hình dung ra một tương lai hoàn hảo tuyệt đối hay cực kỳ mất ổn định”, ông Glen O’Grady - Giám đốc Trải nghiệm và thành công học tập tại RMIT Việt Nam cho biết. “Chìa khóa nằm ở cách chúng ta tận dụng AI như một công cụ hỗ trợ thay vì một lực lượng gây rối. AI hay các công nghệ khác đều là bạn đồng hành, không phải lực lượng thay thế. Con người không thể thay thế”, ông nói.

Trong sự chuyển đổi công nghệ này, những người làm công tác giáo dục phải cởi mở để khám phá sức mạnh của đổi mới trong khi vẫn lưu tâm đến cách những công nghệ mới có thể tác động đến văn hóa lớp học hiện hữu. Tích hợp các công cụ AI một cách chu đáo có thể thúc đẩy phát triển các cộng đồng học tập mới, mang tính hợp tác và thúc đẩy trao đổi văn hóa giữa sinh viên.

Khi công nghệ tiếp tục phát triển, tầm quan trọng của việc trang bị cho những người làm công tác giáo dục và đội ngũ cán bộ giảng viên những kỹ năng cần thiết để điều hướng những thay đổi này là vô cùng to lớn.

Hai phiên trao đổi kiến thức diễn ra trong khuôn khổ hội thảo tập trung vào các ứng dụng thực tiễn của AI và việc thiết kế học tập tại RMIT. Hai hoạt động này không chỉ trang bị cho người tham dự các kỹ năng mới mà còn giúp họ tự tin vào năng lực của bản thân trong việc triển khai những công nghệ này vào lớp học cũng như ở vai trò của họ.

Ông McIntosh - nhà tương lai học về học tập tại RMIT cho biết: “AI tạo sinh đang thay đổi tận gốc rễ cách chúng ta làm việc trong lĩnh vực giáo dục đại học, và người làm công tác giáo dục có phản hồi lẫn lộn về các công nghệ này – vừa lạc quan, vừa hoài nghi, và vừa choáng ngợp giữa dòng thay đổi. Đây là một hành trình phức tạp. Trong khi AI đem đến tiềm năng phi thường, chúng ta cần thừa nhận những quan ngại có căn cứ và đảm bảo rằng chúng ta đang hỗ trợ cộng đồng điều hướng những thay đổi này một cách chu đáo”.

HOÀNG NGUYỄN