Nhiều nguy cơ khi chữa kiến ba khoang cắn bằng phương pháp dân gian

Thời gian gần đây, mỗi ngày Bệnh viện Da liễu TP.HCM tiếp nhận trung bình 50 - 70 trường hợp khám bệnh bị viêm da tiếp xúc dị ứng do kiến ba khoang gây ra.

Mùa mưa là mùa hoạt động sinh sản của loài kiến ba khoang. Các bác sĩ Bệnh viện Da liễu TP.HCM khuyến cáo, cũng có nhiều bệnh nhân điều trị ở những cơ sở không uy tín, chẩn đoán bệnh sai thành bệnh zona… nên làm bệnh nặng thêm.

Nâng cao cảnh giác trong mùa mưa đối với kiến ba khoang

Đưa con trai đến khám, bà Phạm Ngọc L (Quận 8) chia sẻ rằng, mấy ngày do mưa, kiến bay vào nhà rất nhiều, tưởng kiến thông thường nên con trai bà bắt giết, sau đó trải chiếu ra sàn ngủ. Do sợ tối ngủ bị kiến chui vào tai nên sau khi giết kiến xong, cháu đã dùng bông gòn nhét vào hai lỗ tai. Sáng ngủ dậy, hai lỗ tai của con trai bà nổi mụn nước, mắt sưng bụp nổi mụn mủ, mặt đỏ ngầu…

"Nghĩ là do dị ứng nên tôi đưa con ra tiệm thuốc tây và được bác sĩ ở đây cho thuốc điều trị dị ứng nhưng tình trạng không cải thiện, da vùng mặt sưng to, nổi mụn nước, tưởng bị giời leo, nên tôi đã đưa con đi bệnh viện khám," bà L cho biết.

Một bệnh nhân khác, chị Yến Thu (sống ở Thanh Đa, Bình Thạnh) cho biết: “Buổi tối, khi đang ngồi làm việc, thấy con gì bò ở cổ, tôi không nghĩ là kiến ba khoang nên đã dùng tay hất ra. Khoảng 5 phút sau, vùng da cổ xuất hiện tình trạng nóng, ngứa, rát. Nửa ngày sau, da vùng cổ bị nổi mụn nước, ngứa rát rất khó chịu”.

Theo ThS.BS Phạm Thị Uyển Nhi, Phó Trưởng phòng Điều hành phòng Kế hoạch tổng hợp, Bệnh viện Da liễu TP.HCM, mùa mưa có nhiệt độ và độ ẩm thích hợp cho kiến ba khoang sinh sản. Người dân khi tiếp xúc với dịch tiết do kiến ba khoang tiết ra sẽ gây ra tình trạng kích ứng da, xuất hiện những vết mụn nước, rộp trên bề mặt da. Tình trạng này sẽ lan rộng nếu chúng ta chăm sóc vết thương không đúng cách, hoặc cào gãi chỗ vết thương.

Về cách chăm sóc vết thương khi bị viêm da tiếp xúc do kiến ba khoang, BS Uyển Nhi hướng dẫn: “Điều đầu tiên người bệnh nên làm là rửa sạch vùng dịch do kiến ba khoang gây ra. Lưu ý khi rửa: cần rửa nhẹ nhàng, không chà xát mạnh, nhằm làm trôi đi dịch độc của kiến ba khoang, nếu chà xát mạnh, vô hình chung làm lây lan dịch tiết của kiến ba khoang làm bệnh nặng thêm... Thứ hai là hạn chế cào gãi, chà xát, làm vỡ những mụn nước.”

Ngoài ra, BS Uyển Nhi khuyến cáo thêm: “Khi thấy tình trạng da xuất hiện các mảng đỏ hồng giòn trên da, vùng da mẩn đỏ, ngứa hoặc đau nhức khu vực da bị bệnh, người bệnh nên đến khám tại bệnh viện hoặc các bác sĩ chuyên khoa da liễu để được uống thuốc và sử dụng thuốc bôi đặc hiệu, làm giảm triệu chứng khó chịu do kiến ba khoang gây ra. Đồng thời, điều trị đúng cách sẽ kiểm soát được bệnh tốt hơn, giảm tình trạng biến chứng do dịch kiến ba khoang gây ra...”.

Những nguy cơ trong điều trị sai khi bị kiến ba khoang cắn

Khi bị kiến ba khoang cắn, nếu người bệnh chữa trị không đúng cách, ví dụ như đắp lá, đắp thuốc, những loại chất không rõ loại trên bề mặt da… sẽ làm tình trạng da bệnh nặng hơn dẫn đến nhiễm trùng, vết thương lan rộng hơn…

Những biến chứng có thể xảy ra: tăng sắc tố sau viêm; hoặc vùng da sau khi bị bệnh bị sậm màu lại và giảm sắc tố sau viêm, có nghĩa là vùng da bị mất sắc tố sau khi bị tổn thương sâu. Một số trường hợp gây ra sẹo: sẹo lõm, sẹo lồi… vùng bị kiến ba khoang gây ra.

Mùa mưa là mùa hoạt động, sinh sản của kiến ba khoang, chính vì vậy ở những vùng cây cối nhiều, chúng ta có thể đặt lưới phòng chống côn trùng. Thứ hai, do tập tính thích ánh đèn, chúng ta nên giảm bớt ánh đèn trong nhà để hạn chế thu hút chúng.

Ngoài ra, chúng ta nên vệ sinh sạch sẽ nhà cửa, đặc biệt là các nơi dễ ẩn náu của kiến như: khe cửa, những vị trí ẩm thấp trong góc kẹt nhà. Bên cạnh đó là vệ sinh cơ thể sạch sẽ, hạn chế phơi áo quần ban đêm.

“Thời gian gần đây, mỗi ngày Bệnh viện Da liễu TP.HCM tiếp nhận trung bình 50 - 70 trường hợp khám bệnh do kiến ba khoang gây ra. Nhờ đến sớm nên đa số bệnh nhân được bác sĩ xử lý kịp thời, không để lại biến chứng. Một số trường hợp đã đến bệnh viện khi tình trạng đã quá nặng do áp dụng những phương pháp dân gian, hoặc tự điều trị không đúng cách gây tình trạng bội nhiễm.

Cũng có nhiều bệnh nhân điều trị ở những cơ sở không uy tín, chẩn đoán bệnh sai thành bệnh zona… nên làm bệnh nặng thêm. Bệnh zona và viêm da tiếp xúc do kiến ba khoang có những đặc điểm giống nhau, tuy nhiên về bệnh cảnh, yếu tố nguy cơ tiếp xúc cũng như biểu hiện bệnh khác biệt, các bác sĩ chuyên khoa da liễu sẽ dễ dàng phân biệt điều đó” - BS Uyển Nhi nhấn mạnh.

“

Một số trường hợp bị kiến ba khoang cắn đã đến bệnh viện khi tình trạng đã quá nặng do áp dụng những phương pháp dân gian, tự điều trị không đúng cách gây tình trạng bội nhiễm

ThS.BS Phạm Thị Uyển Nhi, Phó Trưởng phòng Điều hành phòng Kế hoạch tổng hợp, Bệnh viện Da liễu TP.HCM, khuyến cáo

Khánh An