Nhang thảo dược - Mùi hương ngày Tết

"Dâng nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh" là cách người dân có thể "kết nối" với thần linh, gia thần, tổ tiên để tỏ lòng biết ơn, thành kính. Mỗi nén hương được thắp sáng giống như một điểm tựa tâm linh giúp con người có thể gửi gắm những điều thành tâm đến được với người đã khuất.

Dâng những nén hương thơm lên bàn thờ

Dâng có nghĩa là đưa lên một cách cung kính. Và từ hương có nghĩa là mùi thơm, thông thường là một vật dùng đốt lên để cúng các đấng thiêng liêng, cũng được gọi là nhang và trầm.

Theo lịch sử ghi lại, việc đốt nhang bắt nguồn từ khoảng năm 3700 BC (Trước Công nguyên) từ nước Ấn Độ. Đến năm 618 AD (Sau Công nguyên) vào đời nhà Tần, một vị Tăng đem hương trầm qua Trung Quốc, từ đó hình thức đốt nhang được phát triển mạnh mẽ và hưng thịnh nhất vào đời nhà Minh, sau đó được phổ biến đến khắp các nước láng giềng.

Hương đạo được coi là một trong những loại hình văn hóa truyền thống của Nhật Bản đã tồn tại trong suốt hơn 500 năm qua, sản phẩm quen thuộc nhất là nén trầm hình tròn đầu nhọn vào thế kỷ 17, ngày nay vẫn còn dùng.

Ở Việt Nam, thắp hương trên bàn thờ Gia tiên ngày Tết Nguyên đán là nét đẹp văn hoá đã có từ ngàn xưa. Dù mâm cỗ to hay nhỏ, đơn sơ hay cầu kỳ, cũng chẳng thể nào thiếu được thẻ hương để kính cáo.

Đêm Giao thừa, khoảnh khắc chuyển mình giữa năm cũ và năm mới, giữa những điều chưa tốt và hướng vọng về tương lai, người người nhà nhà dâng lên mâm cỗ, thắp lên những nén hương ấm cúng để cầu nguyện cho bản thân và gia đình một năm mới bình an, vạn sự tốt lành, nhiều điều hanh thông, cho bách gia trăm họ được may mắn...

Từ ngàn đời nay, nghi thức thờ cúng thần linh, tổ tiên ở mỗi gia đình trên đất nước Việt Nam nói riêng, các quốc gia phương Đông nói chung, đều có phong tục thắp hương. Tuy nhiên ở mỗi vùng miền, quốc gia việc thắp hương, thờ cúng lại không giống nhau, mỗi nơi có nét riêng.

Trong tục thắp hương của người Việt, ta thường kiêng thắp nén chẵn mà chỉ dùng số lẻ để dâng. Chẳng hạn như 1, 3, 5, 7, 9, thậm chí cả bó hương nhưng không dùng số chẵn.

Theo quan niệm của người xưa, giữa Âm và Dương có sự cách biệt, số chẵn thể hiện cho tính Âm và số lẻ thể hiện cho tính Dương. Việc thắp hương là cách người sống (Dương) tưởng nhớ người đã khuất (Âm), bởi vậy dùng số hương lẻ là hợp lẽ.

Theo quan niệm nhà Phật, 3 nén hương có thể tượng trưng cho Tam bảo (Phật, Pháp, Tăng); Tam giới là Dục giới, Sắc giới và Vô sắc giới; Tam thời như quá khứ, hiện tại và tương lai. Đây cũng là một lý do để giải thích cho việc ở chùa trước sân thường có 3 đỉnh hương.

Bên cạnh đó, lý giải về ý nghĩa của 3 nén hương là sự hòa hợp giữa Thiên - Địa - Nhân được biết đến nhiều hơn cả. Thắp 5 nén hương tượng trưng cho Ngũ hành (Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ).

Thắp 7 hoăc 9 nén hương lại biểu tượng cho "vía" vì quan niệm dân gian cho rằng "nam thất nữ cửu", muốn xin cho người nam thì thắp 7 còn xin cho người nữ thì thắp 9.

Nén nhang thảo mộc còn giúp tâm hồn thư thái, nhẹ nhàng

Ngày nay, thưởng thức mùi thơm từ thảo mộc khi nén nhang được đốt lên là phương tiện hữu hiệu cho tâm hồn thư thái, nhẹ nhàng, an định, thường được sử dụng khi uống trà, khi làm việc, khi xoa bóp... Thưởng thức hương thơm thảo mộc từ nhang có thể coi là một phần của liệu pháp mùi hương (Aromatherapy).

Aromatherapy có nghĩa liệu pháp tinh dầu hay hương liệu pháp - tức là sử dụng mùi hương của các loại hoa, thảo dược thiên nhiên như hoa hồng, sả, chanh, bạc hà… để chăm sóc cơ thể. Đây là môn khoa học và nghệ thuật trong việc sử dụng tinh chất thơm chiết xuất tự nhiên từ thực vật để làm cân bằng, hài hòa và thúc đẩy sức khỏe của cơ thể, tâm trí và tinh thần.

Đây là phương pháp tìm cách thống nhất các quá trình sinh lý, tâm lý và tinh thần để tăng cường quá trình chữa bệnh, phòng ngừa hoặc nâng cao sức khỏe cho con người.

Hương liệu pháp dựa vào nguyên lý hương thơm tự nhiên hay tinh dầu từ thực vật ảnh hưởng đến cảm xúc của con người. Ngoài ra, một số tinh dầu có thể thúc đẩy hiệu ứng sinh lý hay tinh thần của con người. Hương liệu pháp là nghệ thuật sử dụng mùi hương trong trị liệu nhằm tác động tích cực đến sức khỏe con người.

Một số tác dụng chính của hương liệu pháp như giảm stress, ổn định giấc ngủ, giúp tăng cường năng lượng cơ thể, chăm sóc, giảm kích ứng và cải thiện làn da, giảm các cơn đau đường tiêu hóa hoặc đau bụng kinh.

Thực tế, đây không phải là liệu pháp mới, bởi từ xa xưa con người đã biết sử dụng những cây cỏ, hoa lá từ thiên nhiên thêm vào khi tắm, xoa bóp, xông nhà… để tẩy uế, chữa cảm cúm, làm đẹp da.

Nên sử dụng những loại hương có nguồn gốc từ thiên nhiên là chính, vì nếu hương được làm từ hóa học, đơn giản là một chất gây ô nhiễm, gây hại nhiều hơn là có lợi cho sức khỏe. Khi chúng ta đốt nhang tự nhiên, khói sẽ tỏa ra mùi hương và lan nhanh khắp khu vực, tạo ra sự tích cực.

Khói có nguồn năng lượng đẹp riêng, cảm giác như toàn bộ tâm hồn được sảng khoái và nó cũng mang lại sự tích cực cho cơ thể và tâm trí. Hương thơm của nhang thay đổi tùy theo thành phần được sử dụng.

Mỗi hương vị này đều độc đáo không chỉ về mùi mà còn về lợi ích mà nó mang lại. Hương liệu có thể lấy từ thực vật (hoa, trái cây, rễ cây, lá cây hay nhựa cây), động vật hay khoáng vật; nhưng từ trước tới nay loại hương liệu được yêu chuộng nhất vẫn là các thứ gỗ thơm. Quế và trầm là hai loại gỗ thơm tiêu biểu của Việt Nam.

Nhang được làm từ các loại thảo mộc khô, xay nhuyễn thành bột, ép khuôn thành dạng cây nhang dài hoặc hình chóp nhọn, đốt trong lư đồng, chén sứ hoặc lọ xông trầm riêng biệt.

Ngày trước, nhang thảo mộc được làm độc vị tức là chỉ một loại thảo mộc duy nhất, nay nhang thảo mộc có thể được kết hợp từ nhiều loại thảo mộc khác nhau. Các hương thơm quyện lại với nhau tạo ra các hương thơm mới, đặc biệt riêng, độc đáo của nhà sản xuất phục vụ cho người đã mất và sức khỏe người sống. Cách kết hợp các thảo mộc với nhau có thể là ngẫu nhiên một hai loại thảo mộc, hoặc có khi là một bài thuốc và bài thuốc này cũng có tác dụng của nó.

Dây thần kinh khứu giác là bộ phận quản lý khứu giác của chúng ta và nó liên kết trực tiếp với phần não theo dõi ký ức và cảm xúc. Như vậy, mùi hương ảnh hưởng rất lớn đến tâm trạng, sự tập trung, khả năng nhớ lại trí nhớ và cảm xúc.

Trên thực tế, 75% tất cả các cảm xúc được tạo ra hằng ngày là do khứu giác. Do đó, chúng ta có khả năng nhớ thứ gì đó mà chúng ta ngửi thấy cao hơn 100 lần so với thứ mà chúng ta nhìn thấy, nghe thấy hoặc chạm vào.

Tinh dầu có thể tăng khả năng ghi nhớ trong một thời gian ngắn, tăng cường sức khỏe và làm cơ thể thư giãn. Có hai cách để tinh dầu phát huy tác dụng: Một là tác động trực tiếp lên hệ viền của não thông qua khứu giác và làm thay đổi huyết áp, nhịp tim cũng như các hoạt động khác của cơ thể.

Tác động thứ hai là tác động dược lý (giống như thuốc) lên cơ thể nhằm giúp cơ thể tự sản sinh những chất làm giảm đau. Có thể nói, tinh dầu thiên nhiên không trực tiếp chữa lành bệnh nhưng có thể giúp cơ thể tìm đường để tự chữa bệnh và làm tăng hệ miễn nhiễm của cơ thể.

Nhang thơm: Sự kết nối tâm linh giữa người sống và người đã khuất

Người ta sử dụng nhang như sự kết nối tâm linh giữa người sống và người chết, thông qua đốt nhang bỏ lại quá khứ phía sau mong chờ tương lai tốt đẹp thông qua lời khấn nguyện. Thắp hương là một thói quen thường ngày của người dân Việt.

Khi thắp hương, mùi hương của thảo dược sẽ tạo một bầu không khí dễ chịu, không gian ấm cúng, mùi hương yên vui, hạnh phúc đón chào một năm mới đầy thử thách đầy niềm vui.

Với nhiều người, ngày Tết, đốt một nén nhang với mùi hương thoang thoảng, thấy lòng tĩnh tại và an nhiên. Đây là cảm giác của mỗi một cái Tết mà mỗi chúng ta đều cảm nhận được. Đồng thời khi kết hợp thảo dược còn có thể đem lại nhiều lợi ích về sức khoẻ, giúp làm sạch không khí, phòng chống bệnh tật. Hương liệu mang lại hiệu quả tốt cho sức khỏe.

Ứng dụng đúng cách, hương liệu pháp hay nhang thơm, mùi hương gắn kết 2 thế giới tâm linh; còn hiệu quả trong chăm sóc da giúp làm đẹp, chống lão hóa và cải thiện sức khỏe tâm thể cũng như nâng cao chất lượng cuộc sống.

Aromatherapy đối với sức khỏe con người:

Tác động lên hành vi

Các nhà khoa học đã chứng minh được rằng hương liệu pháp tác động rất nhiều đến hành vi và tâm thần. Ví dụ như tinh dầu oải hương, đàn hương… sẽ giúp bạn lấy lại sự bình tĩnh, thư giãn.

Giúp ngủ ngon hơn

Khi sử dụng tinh dầu oải hương, tinh dầu quế, húng quế hay cúc La Mã xông trong phòng sẽ giúp những người lớn tuổi, người bị bệnh mất ngủ đi vào giấc ngủ dễ dàng, ngủ sâu và ngon hơn.

Trị cảm cúm

Với khả năng kháng khuẩn, tiệt trùng, chống virus, liệu pháp Aromatherapy sẽ giúp làm sạch môi trường không khí, tiêu diệt vi rút gây bệnh cảm cúm.

Giải tỏa stress

Kết quả nghiên cứu tại Bệnh viện Memorial, New York (Mỹ) cho biết 63% người khi được ngửi hương vani không còn sợ và thay đổi nhịp tim khi chụp cộng hưởng từ. Vậy nên, khi bước vào không gian spa bạn đều cảm thấy tinh thần thư thái, nhẹ nhàng hơn với mùi hương tinh dầu thoang thoảng trong không khí.

BS.CKII Huỳnh Tấn Vũ, Trưởng Đơn vị Điều trị Ban ngày - Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, Cơ sở 3