“Môi trường - Xã hội - Quản trị”: Tam giác vàng phát triển bền vững, phát triển xanh
ESG - môi trường (environmental), xã hội (social) và quản trị (governance) - giúp doanh nghiệp phát triển bền vững, hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế, giải quyết các vấn đề xã hội và bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu.
Đó là một cách tiếp cận toàn diện mang lại lợi ích cho cả doanh nghiệp và cộng đồng rộng lớn hơn.
Bộ tiêu chuẩn ESG trong nông nghiệp xanh
Doanh nghiệp toàn cầu nói chung, Việt Nam nói riêng, đang phải đối mặt với nhiều thách thức lớn của thế giới như biến đổi khí hậu, bất bình đẳng, thiếu nguồn nhân lực và an ninh mạng…
Chính vì vậy, bộ tiêu chuẩn ESG ngày càng trở nên phổ biến hơn ở Việt Nam, phần lớn nằm ở sự nỗ lực của Chính phủ Việt Nam trong việc xây dựng các chính sách, cơ chế. Từ đó hỗ trợ, thúc đẩy các doanh nghiệp trong nước có động lực và cơ sở rõ ràng hơn khi nỗ lực đạt được các cam kết liên quan đến mục tiêu ESG trong phát triển bền vững nhằm giải quyết những thách thức về xã hội và môi trường của đất nước và cả tính minh bạch trong kinh doanh - sản xuất.
Trong lĩnh vực Nông nghiệp, TDL Solutions - một doanh nghiệp liên doanh Việt Nam - Bỉ, là Đồng Sáng lập của Hợp tác xã Tín Đức với thương hiệu Eco Herbs. Họ cùng đối tác địa phương thành lập và hoạt động hợp tác xã hướng tới Mô hình Phát triển Nông nghiệp Bền vững với ba trụ cột xanh: Canh tác xanh - Sản xuất xanh - Du lịch xanh.
Họ thực hành ESG trong cả chuỗi giá trị của mình, nhằm giúp cải thiện hiệu quả tài chính, giảm thiểu rủi ro và tác động tích cực đến xã hội và môi trường. Khi thực hành bộ tiêu chí ESG, họ đã giúp cộng đồng nông hộ sản xuất cà phê ở Kon Tum “tiết kiệm nước” trong quá trình trồng trọt và sản xuất. Nước được thu gom - phân loại - xử lý - tái sử dụng và tối đa hóa sử dụng nước mưa, người nông dân giảm 60% lượng nước sử dụng.
“Trong lĩnh vực nông nghiệp, chúng tôi hướng tới mô hình phát triển nông nghiệp bền vững với ba trụ cột xanh: Canh tác xanh - Sản xuất xanh - Du lịch xanh. Chúng tôi thực hành canh tác hữu cơ (organic) - vườn rừng (permaculture). Mô hình canh tác không hóa chất và thuận tự nhiên này không những đảm bảo sức khỏe cho nông hộ mà còn đảm bảo sức khoẻ cho người tiêu dùng, nâng cao chất lượng nông sản, giảm chi phí canh tác (phân - thuốc hoá học, nước tưới, lãi vay ngân hàng, nhân công, ...).
Ở năm thứ 2 triển khai, chúng tôi ghi nhận giảm 40% chi phí và tiến tới giảm 60 - 70% chi phí ở năm thứ 5 và sau đó. Canh tác xanh giúp phục hồi đa dạng sinh học, chuyển đổi trang trại thành diện tích rừng, tăng khả năng tự phân hủy, biến lá rụng, cành được cắt tỉa, cỏ và các loại cây sinh khối khác trở thành phân bón hữu cơ tại chỗ.” Kiến trúc sư - Thạc sĩ Quản trị Kinh doanh Thái Dũng Linh, Giám đốc Điều hành - Đồng Sáng lập TDL Solutions, chia sẻ.
Ông Linh cho biết thêm: "Đây là điều kiện lý tưởng để nhóm cây kinh tế phát triển xen kẽ với nhóm cây rừng tầng cao che mát, cố định lợi chất trong không khí, nhóm cây bụi tấng thấp giữ ẩm và chống rửa trôi, cố định lợi chất trong đất, tổng thể tạo thành hệ sinh thái giữ nước ngầm, trung hoà carbon, giảm nhiệt độ trung bình khu vực... Tất cả góp phần đáng kể vào mục tiêu chống biến đổi khí hậu.
Bên cạnh đó, thay vì bán nguyên liệu thô hay nông sản tươi, chúng tôi nghiên cứu và phát triển giá trị nông sản chất lượng cao, mở rộng sinh kế, nâng cao và ổn định thu nhập cho nông hộ. Từ gieo hạt, trồng cây cho tới thu hoạch, đều được kiểm soát chặt chẽ và không hóa chất độc hại; cho tới quy trình lên men phù hợp theo mùa để tạo ra hương vị tốt nhất cho hạt cà phê..., nâng cao uy tín thương hiệu, vị thế cạnh tranh, tiền đề gia nhập các thị trường khó tính như EU, Mỹ, Nhật, ...”
Trong tương lai, đối với trách nhiệm cộng đồng, TDL Solutions còn đặt mục tiêu phát triển du lịch xanh, là một trong chuỗi các hoạt động phi nông nghiệp trên quỹ đất nông nghiệp, tối ưu hơn việc sử dụng đất, tạo tiếng vang, bổ sung thêm cơ hội sinh kế cho nông hộ, cơ hội phát triển nghề nghiệp tại chỗ cho nhiều thế hệ trong một gia đình nông hộ.
Việc thực hành ESG sẽ giúp Phát triển Nông nghiệp Bền vững
1- Cải thiện chất lượng đất, môi trường sống, giảm sử dụng hóa chất và quản lý tài nguyên hiệu quả, giảm chi phí liên quan đến nước, năng lượng và các vật tư đầu vào như phân bón và thuốc trừ sâu.
2- Giảm lượng khí thải nhà kính, giảm lượng nước sử dụng và ít ô nhiễm hơn, tiến tới tự cân bằng phát thải, bán tín chỉ carbon.
3- Giảm thiệt hại trước những tác động của biến đổi khí hậu, như hạn hán, thời tiết khắc nghiệt và chuyển mùa sinh trưởng.
4- Xác định và giảm thiểu rủi ro, chẳng hạn như tác động môi trường, tranh chấp lao động hoặc các vấn đề quản trị, pháp lý. Điều này, gián tiếp giúp doanh nghiệp giảm rủi ro tài chính và uy tín tiềm ẩn.
5- Là mô hình kinh doanh hấp dẫn đối với các nhà đầu tư, người cho vay và nhà cung cấp ưu tiên tính bền vững, dẫn đến khả năng tiếp cận tốt hơn với các nguồn tài chính.
6- Tạo điểm chạm với người tiêu dùng tìm kiếm các sản phẩm nông nghiệp được sản xuất có trách nhiệm và có nguồn gốc hợp pháp, khai thác nhu cầu thị trường đang ngày càng tăng này, nâng cao doanh số bán hàng và nhận diện thương hiệu.
7- Hình thành mối quan hệ lâu dài, bền chặt hơn với các nhà cung cấp, đối tác và khách hàng có chung cam kết về tính bền vững.
8- Thu hút và giữ chân những nhân tài hàng đầu, vì nhiều nhân viên tìm cách làm việc cho các tổ chức có trách nhiệm với xã hội và có ý thức về đạo đức.
9- Tác động tích cực đến cộng đồng địa phương bằng cách tạo việc làm, hỗ trợ các nhà cung cấp địa phương và đóng góp vào sự phát triển kinh tế và xã hội.
10- Cuối cùng và quan trọng, phù hợp với 17 Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs) của Liên hợp quốc, thể hiện cam kết về một tương lai tốt đẹp hơn.
- Thạc sĩ Quản trị Kinh doanh Thái Dũng Linh -
Tuy nhiên, việc ứng dụng ESG vẫn còn một thách thức. Hiện nay, 95% các công ty đăng ký tại Việt Nam là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, chiếm gần 50% lực lượng lao động.
Nghiên cứu gần đây của PwC, một trong những tập đoàn chuyên cung cấp các dịch vụ kiểm toán và tư vấn hàng đầu thế giới, cho thấy, tính đến thời điểm hiện tại, 61% doanh nghiệp tại Việt Nam vẫn chưa cam kết ESG. Theo quy định của Việt Nam, chỉ có các công ty đại chúng và niêm yết của Việt Nam mới phải công bố báo cáo ESG trong báo cáo thường niên.
Vậy làm thế nào để 95% công ty ở Việt Nam - các doanh nghiệp vừa và nhỏ, trong đó 61% chưa cam kết với ESG, có thể học hỏi và bắt đầu thực hiện các chính sách ESG?
Áp dụng những quy chuẩn của ESG
Ngày 12/10, Hiệp hội Doanh nghiệp Vương quốc Bỉ - Luxembourg tại Việt Nam (BeLuxCham), Đại sứ quán Vương Quốc Bỉ tại Việt Nam chính thức thông báo về hội nghị sắp tới, ESG: Evolving to the next level (ESG: Ứng dụng từ tiêu chuẩn quốc tế tới triển khai thực tiễn tại Việt Nam). Hội nghị sẽ diễn ra từ ngày 30/11 - ngày 1/12 tại TP.HCM.
Trong hai ngày này, hội nghị sẽ tập trung vào các ứng dụng ESG để kinh doanh tốt nhất về môi trường, xã hội và quản trị; đặc biệt liên quan đến việc thực hiện Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam - EU (EVFTA) và Cam kết của Việt Nam về lượng phát thải carbon bằng 0 vào năm 2050.
Ông Karl Van den Bossche - Đại sứ Vương quốc Bỉ tại Việt Nam cho biết: “Việc tập trung vào các nguyên tắc ESG là nền tảng cho xã hội phát triển cũng như cam kết của tất cả chúng ta đối với các mục tiêu phát triển bền vững và ứng phó biến đổi khí hậu trên phạm vi toàn cầu. Hội nghị sẽ là cơ hội để nêu bật những khía cạnh này trong mọi hợp tác thương mại của Bỉ với Việt Nam; cũng để kỷ niệm 50 năm quan hệ song phương của hai nước, đồng thời xây dựng kế hoạch trong 50 năm tới và hơn thế nữa”.
Trong hội nghị, các công ty sẽ thảo luận và chia sẻ những thông tin bổ ích về ESG, nâng cao nhận thức và hiểu biết về ESG trong bối cảnh Việt Nam, với trọng tâm thúc đẩy hợp tác và tăng trưởng thương mại giữa Bỉ, Luxembourg, Châu Âu và Việt Nam.
Các lĩnh vực tiêu biểu sẽ được đề cập tại hội nghị bao gồm nông nghiệp bền vững, giảm phát thải carbon, tính đa dạng và hòa nhập tại nơi làm việc, môi trường làm việc hạnh phúc, sản xuất thông minh và quản lý chuỗi cung ứng…
Ông Bart Verheyen, Chủ tịch BeluxCham, mong muốn: “Chúng tôi sẽ nêu bật những câu chuyện thành công, chia sẻ những ví dụ rõ ràng và nghiên cứu điển hình để chứng minh hiệu quả khi tích hợp các nguyên tắc ESG vào hoạt động hằng ngày của công ty. Bằng cách học hỏi kinh nghiệm của nhau, chúng ta có thể cùng nhau thúc đẩy văn hóa phát triển bền vững và thực hành kinh doanh có trách nhiệm tại Việt Nam.”
Ông Bart Verheyen, cho biết thêm: “Áp dụng những quy chuẩn của ESG vào sản xuất có thể giúp công ty tăng lợi thế cạnh tranh, giảm chi phí, hấp dẫn hơn đối với người cho vay và nhà đầu tư, tạo triển vọng chuỗi cung ứng - đặc biệt trong lĩnh vực xuất khẩu đến các thị trường khó tính như Mỹ, Châu Âu, Nhật Bản…, thu hút và giữ chân nhân tài.”
Nhiều tổ chức tài chính, chẳng hạn như Tập đoàn Tài chính Quốc tế (IFC) và Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB), hiện đã tích cực khuyến khích các công ty được đầu tư ưu tiên các vấn đề ESG.
Hội nghị “ESG: Evolving to the next level (ESG: Ứng dụng từ
tiêu chuẩn quốc tế tới triển khai thực tiễn tại Việt Nam)” cũng sẽ là một trong nhiều hoạt động nhân kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam với Vương Quốc Bỉ, Vương Quốc Luxembourg và Việt Nam, cũng như kỷ niệm 20 năm thành lập BeLuxCham tại Việt Nam.Ông Bart Verheyen, Chủ tịch BeluxCham, cho biết, trong đêm Gala sẽ diễn ra vào ngày 1/12, không chỉ tôn vinh và ghi nhận thành tích của các thành viên mà còn muốn giới thiệu hai chương trình chăm sóc sức khỏe xã hội mới, tập trung vào khía cạnh sức khỏe tâm lý.
“Thực tế, khoảng 15% dân số Việt Nam mắc bệnh tâm lý, trong đó trầm cảm và rối loạn lo âu chiếm hàng đầu. Tổng cộng có 12% trẻ em mắc chứng rối loạn tâm lý, có nghĩa là hơn 3 triệu trẻ em đang cần các dịch vụ hỗ trợ sức khỏe tinh thần,” Ông Bart Verheyen cho biết.
Trong những tháng tới, cộng tác của Doanh nghiệp xã hội Tâm Nhung, BeluxCham sẽ triển khai chương trình “nâng cao nhận thức và tầm nhìn về sức khỏe tinh thần và hạnh phúc của phụ
nữ trong gia đình.”Toàn bộ số tiền thu được từ đêm Gala sẽ được dùng để hỗ trợ sáng kiến này, kéo dài đến tháng 10/2024, trùng với chuyến thăm chính thức tới Việt Nam của Nhà vua và Hoàng hậu Bỉ.
Chương trình thứ hai là dự án của Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF Việt Nam) - đối tác của BeluxCham - nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp cung cấp cho nhân viên của mình (những người đã làm cha mẹ), một chương trình nâng cao kỹ năng, hỗ trợ tính tự lập, khả năng học tập và sáng tạo của con trẻ.