Sashimi và cảnh báo thói quen ăn thịt, hải sản sống
Y học - Ngày đăng : 15:44, 28/09/2010
Được ăn cùng với các loại nước chấm như xì dầu, tương, các loại gia vị như wasabi (mù tạc xanh), gừng và một số loại rau nhất là tía tô, bạc hà, củ cải trắng xắt chỉ, hoặc một số loại tảo biển.
Cá để làm sashimi được bắt bằng các dây câu riêng biệt, ngay sau khi bắt được cá, người ta dùng một cái đinh nhọn đâm xuyên óc làm cho cá chết ngay lập tức, tiếp đó xếp cá vào đá xay. Vì chết quá nhanh nên thịt nó chỉ chứa một lượng rất nhỏ acid lactic, do đó thịt cá ướp đá sẽ giữ tươi được khoảng 10 ngày mà không bị ươn.
Từ sashimi cũng được dùng để chỉ các món cá tươi sống khác. Một số loại hải sản mà người Nhật thường hay dùng làm sashimi là: hàu, mực, tôm biển, bạch tuộc, cá hồi, cá ngừ, cá thu, cá sa ba, cá nóc. Một số loại, chẳng hạn như bạch tuộc phải được hấp qua cho đỡ dai. Đôi khi, người Nhật còn dùng thịt ngựa, thịt gà, gan... sống và konyaku (một thứ thạch làm từ khoai) để làm sashimi. Lúc đó sẽ có các món basashi (sashimi thịt ngựa), torishashi (sashimi thịt gà), rebasashi (sashimi gan) hay konyakusashi (sashimi konyaku).
Sashimi thường là món đầu tiên trong bữa ăn trang trọng ở Nhật, nhưng cũng có thể làm món chính, ăn cùng với cơm và một chén xúp miso riêng. Trong ẩm thực Nhật, sashimi được xem là nét văn hóa đề cao sự tinh tế, vì vậy phải được ăn trước để tránh các món có mùi nặng làm ảnh hưởng đến khẩu vị. Miếng hải sản cắt lát, thành phần chính của món ăn, thường được bọc trong rau củ trang trí như củ cải trắng, củ cải Nhật (daikon) cắt sợi, cùng với một lá tía tô. Các loại nước xốt đơn giản để ăn với sashimi là xốt shoyu và wasabi. Cũng có thể trộn wasabi với nước tương để làm nước chấm. Một số người sành ăn lại không thích trộn wasabi vào nước tương vì sẽ làm giảm vị cay nồng của wasabi. Một cách khác dùng wasabi để làm dậy mùi nước tương là bỏ wasabi vào chén và xịt nước tương lên. Làm cách này thì wasabi quyện vào nước tương nhẹ nhàng tinh tế hơn.
Ăn sashimi chung với wasabi (cùng với gari, gừng ngâm), ngoài việc giúp gia tăng hương vị, còn để diệt vi khuẩn có hại và các loại ký sinh trùng thường sống ký sinh ở hải sản tươi sống. Tuynhiên, dù chế biến kỹ lưỡng, chọn lọc nguyên liệu thận trọng đến dường nào, thì ăn thực phẩm tươi sốngnhư sashimi vẫn có nguy cơ bị bệnh đường máu do vi khuẩn và ký sinh trùng gây ra, như tuyến trùng Anisakis simplex (Pseudoterranova decipiens) chẳng hạn.
Đã có nhiều trường hợp nhiễm ký sinh do ăn sashimi, điển hình là một bệnh nhân ở quận <_st13a_city w:st="on"><_st13a_place w:st="on">Gifu, một tỉnh nằm ở tiểu vùng Tokai (Nhật Bản). Ông Shota Fujiwara rất thích ăn món sashimi và thường xuyên ăn món ăn này. Ba năm sau, ông thường than về chứng đau đầu của mình. Mức độ và tần suất ngày càng tăng. Một thời gian sau ông cảm thấy mình chậm chạp hơn, hay quên, vì thế đã đi khám bệnh. Tại bệnh viện, ông được chỉ định chụp cắt lớp não bộ nhưng không phát hiện bất thường.
May thay sau đó ông đã gặp được một chuyên gia về da đầu, vị bác sĩ này chú ý tới hộp sọ bị biến dạng và những chuyển động nhỏ bất thường dưới lớp da đầu của ông Shota Fujiwara. Bác sĩ liền gây tê và làm một cuộc phẫu thuật nhỏ trên da đầu và tóm được những con sâu nhỏ tựa con giòi lúc nhúc bò ra. Một cuộc đại phẫu rất quan trọng nhằm mở hộp sọ được thực hiện ngay sau đó. Thật là đáng sợ khi nắp hộp sọ được gỡ ra là hàng trăm những con sâu lúc nhúc bò ra. Mặc dù cuộc phẫu thuật đã tìm ra tác nhân làm cho ông Shota Fujiwara đau đầu triền miên, nhưng lại không thể cứu mạng cho ông được, vì não đã bị tuyến trùng Anisakis simplex hủy hoại hoàn toàn.