Sống với hậu môn nhân tạo
Y học - Ngày đăng : 15:34, 06/07/2015
Khi nào mở hậu môn nhân tạo?
Ung thư đại trực tràng đến muộn không còn khả năng cắt bỏ; ung thư trực tràng phải phẫu thuật cắt bỏ cả hậu môn; viêm loét nặng đại trực tràng chảy nhiều máu; rò trực tràng - âm đạo hay rò trực tràng - bàng quang; vết thương trực tràng ngoài phúc mạc và vết thương làm đứt cơ thắt hậu môn; vết thương ở đoạn đại tràng cố định đã được khâu kín.
Hậu môn nhân tạo (HMNT) là một lỗ mở thông ra da ở đại tràng được tạo bằng phẫu thuật nhằm mục đích dẫn lưu toàn bộ phân ra ngoài. Sau khi thực hiện phẫu thuật, phân sẽ đi trực tiếp qua lỗ mở thông này và đổ vào một túi chứa phân gắn bên ngoài gọi là túi hậu môn nhân tạo. Trước khi phẫu thuật, việc đi tiêu là chủ động; sau khi phẫu thuật, nhu động ruột sẽ xuất hiện khi có sự hiện diện của thức ăn trong ống tiêu hóa (đặc biệt là sau khi ăn). Tùy thuộc vào vị trí mở của đoạn ruột mà chất thải sẽ có dạng từ lỏng đến định hình.
Sống với HMNT
Vùng da xung quanh HMNT về cảm quan phải trông giống như toàn bộ vùng da còn lại ở vùng bụng. HMNT có màu sáng, ướt và đỏ, hầu như giống vùng niêm mạc bên trong miệng. Kích thước và hình dạng của HMNT khác nhau đối với từng cá thể.
Sau phẫu thuật, HMNT sẽ co lại. Hiện tượng co này giảm dần theo thời gian và HMNT sẽ nhỏ lại. HMNT không có cảm giác nhưng có thể chảy máu nhẹ nếu bị chà xát hoặc va chạm. Việc chảy máu nhẹ này là bình thường nhưng nếu chảy máu kéo dài hoặc quan sát thấy máu trong phân, hãy thông báo cho bác sĩ để được giúp đỡ. Luôn tránh để phân tiếp xúc với vùng da xung quanh HMNT nhằm phòng ngừa kích ứng da.
Có HMNT không có nghĩa là phải kết thúc cuộc sống năng động mà mình từng sống. Bạn vẫn có thể tập thể dục, ra ngoài dạo chơi với gia đình, bạn bè và đi du lịch. Sau khi phục hồi từ ca mổ, bạn có thể bắt đầu tận hưởng các hoạt động thể chất và xã hội mà mình đã từng tham gia trước đây.
Làm việc và hoạt động thể chất: bác sĩ sẽ là người tư vấn cho bạn khi nào có thể trở lại làm việc, chơi thể thao và tham gia các hoạt động thể chất khác. Nếu công việc của bạn đòi hỏi phải nâng vác nặng hoặc gắng sức, hãy trao đổi với bác sĩ hoặc điều dưỡng của bạn để được tư vấn. Bạn vẫn có thể tham gia bơi lội khi mang túi.
Quan hệ tình dục: nếu bạn hoặc đối tác của mình có những lo âu về vấn đề này, hãy cởi mở và trao đổi chân thành với nhau. Bạn cũng có thể tìm đến bác sĩ hoặc điều dưỡng của mình để được tư vấn. Quan hệ tình dục không làm đau hoặc ảnh hưởng đến HMNT. Làm rỗng túi trước khi quan hệ tình dục. Bạn có thể sử dụng một loại đồ lót đặc biệt hoặc che phủ túi lại. Không đưa vật lạ vào HMNT.
Sử dụng thuốc: sau khi phẫu thuật, có thể sẽ có chút thay đổi trong cách cơ thể bạn tiếp nhận và hấp thu các loại thuốc. Hãy cùng xem lại toàn bộ các loại thuốc mà bạn đang sử dụng (thuốc kê toa và không kê toa) với bác sĩ, điều dưỡng hoặc dược sĩ. Một vài loại thuốc có thể làm thay đổi màu sắc hoặc mùi của phân. Hãy thông báo ngay cho bác sĩ hoặc điều dưỡng của bạn khi nhận thấy các thay đổi này.
Trang phục: các loại túi ngày nay được thiết kế phẳng để ôm sát vào cơ thể bạn và rất ít gây sự chú ý dưới lớp quần áo khi nhìn từ bên ngoài. Túi có thể được giữ bên trong hoặc bên ngoài trang phục lót. Nếu HMNT ở gần eo, nên tránh các loại trang phục có thể tạo áp lực lên vùng này như quần ôm hoặc thắt lưng. Có thể mặc các loại trang phục ôm, quần vớ nếu chúng co giãn tốt.
Ăn uống: không cần phải theo một chế độ ăn quá đặc biệt khi có HMNT. Sau khi phẫu thuật, hãy dần dần bắt đầu với một chế độ ăn cân đối, trừ khi có hướng dẫn hoặc lưu ý đặc biệt từ bác sĩ. Hầu hết các loại thức ăn được nhai kỹ và nuốt chậm sẽ không gây ra vấn đề rắc rối nào cho bạn.
Nếu bạn không hợp với loại thức ăn nào trước khi phẫu thuật thì khả năng tương tự cũng sẽ xảy ra sau khi mổ. Hãy lưu ý đến chúng. Với các loại thức ăn chứa nhiều chất xơ, bạn nên bắt đầu với lượng nhỏ, tăng dần và nhai kỹ. Xì hơi và mùi là tự nhiên và bình thường. Các loại túi có màng lọc sẽ giúp loại bỏ hiện tượng này. Nếu lượng hơi thoát ra tăng lên bất thường, hãy kiểm tra lại loại thức ăn vừa sử dụng vì đó có thể là nguyên nhân.