Thiết bị chống “đinh tặc” cho xe gắn máy

Ông Nguyễn Văn Thành cho hay, trong thời gian qua, trên các phương tiện truyền thông đã đưa tin một số tuyến đường như quốc lộ 1A (đoạn từ Trường đại học nông lâm TP.HCM đến ngã tư Linh Xuân, giáp ranh giữa Bình Dương và quận Thủ Đức; đoạn từ cầu vượt Sóng Thần đến Ngã tư ga…); hay xa hơn như ở phía bắc đoạn đường Pháp Vân - Cầu Giẽ (Thường Tín, Hà Nội)… thường xuyên bị nạn rải đinh. Cho đến nay cơ quan chức năng vẫn chưa có biện pháp khắc phục hiệu quả tình trạng “đinh tặc”. Ngay chính bản thân ông Thành cũng không ít lần trở thành nạn nhân của tình trạng rải đinh nói trên. Bức xúc trước vấn nạn này, vốn là “dân cơ khí”, ông Thành đã đặt ra cho mình một câu hỏi:“Có giải pháp nào khắc phục điều phiền toái này không?”.

Ông Nguyễn Văn Thành rủ thêm một đồng nghiệp (cũng từng là nạn nhân của “đinh tặc”) cùng nghiên cứu tìm lời giải. “Chúng tôi đã tìm kiếm, tham khảo nhiều thông tin có liên quan về vấn đề này trên thế giới, cũng như trong nước. Trong phạm vi thế giới, chúng tôi đã tìm được khá nhiều thông tin, những thành tựu khoa học mới ứng dụng trong lĩnh vực giao thông. Song tư liệu về giải pháp chống “đinh tặc” thì hầu như không có nghiên cứu nào, có lẽ vì chuyện rải đinh trên đường bộ hình như chỉ có ở nước mình (!) Thế là phải mày mò tự tìm hướng nghiên cứu. Một thiết bị có khả năng hút được tất cả đinh, vít dưới lòng đường là điều mà chúng tôi đã nghĩ đến”, ông Thành bộc bạch.

Nhóm của ông Thành đã tập trung thử nghiệm, khảo sát nhiều phương án về thiết bị hút đinh. Đầu tiên là “sử dụng nam châm vĩnh cửu”. Khảo sát cho thấy phương án này có ưu điểm là nam châm có thể sử dụng, bảo quản, thay thế dễ dàng; song hạn chế là từ trường của nam châm chịu ảnh hưởng của nhiệt độ nên từ tính của nam châm sẽ mất dần nếu ở trong môi trường nhiệt độ cao, khi sử dụng nam châm cần có thiết bị cách nhiệt. Phương án thứ hai là “sử dụng nam châm điện xoay chiều với nguồn điện lấy từ động cơ xe”. Nguồn điện lấy từ động cơ xe có dòng điện và điện áp lớn nên tạo ra từ trường xung quanh cuộn dây lớn và tạo ra nam châm điện có từ trường mạnh. Hạn chế của phương án này lực hút điện từ biến thiên với tần số 2f (f là tần số của dòng điện) nên có hiện tượng rung và ồn. Một phương án nữa đã được thử nghiệm là “sử dụng nam châm điện một chiều với nguồn lấy từ bình ắc quy của xe máy”. Thực tế cho thấy giải pháp này dễ dàng khi cần thay thế nam châm, lực hút không đổi, không rung và ồn. Tuy nhiên lực hút không mạnh do từ trường sinh ra yếu, khi sử dụng nam châm điện với nguồn từ ắc quy lấy từ xe thì làm cho nguồn điện trong bình nhanh hết, không đủ nguồn điện để thực hiện chức năng khác.

Qua những khảo sát kể trên, cuối cùng ông Nguyễn Văn Thành đã chọn được giải pháp khả thi cho thiết bị hút đinh là “sử dụng nam châm điện xoay chiều”. Thiết bị bao gồm một nam châm điện, cơ cấu nâng - hạ, hộp bảo vệ nam châm và bộ phận để gắn vào xe gắn máy. Nam châm điện của thiết bị gồm một lõi sắt non được quấn bao quanh bởi nhiều vòng dây cách điện, có hai đầu dây để nối vào nguồn điện. Hộp bảo vệ thiết bị là một hình hộp chữ nhật được làm bằng nhôm.

Thiết bị hoạt động theo cơ chế: sau khi khởi động xe, dưới tác dụng kích hoạt công tắc, nam châm sẽ hoạt động và có khả năng hút các vật có từ tính. Do vậy tất cả đinh, vít sẽ được hút lên dễ dàng và gắn chặt vào hộp đựng nam châm. Trong quá trình xe chạy nếu gặp vật cản đột ngột thì lò xo sẽ có tác dụng nâng nam châm lên nhằm bảo vệ cho nam châm. Sau khi đi khỏi những đoạn đường dự báo có nhiều “đinh tặc”, có thể dừng xe lại, tắt máy (lúc này dòng điện đã được ngắt) để lấy đinh, vít (nếu có) ra.

Ông Nguyễn Văn Thành lắp đặt thiết bị hút đinh (Ảnh: N.T.)

Theo ông Nguyễn Văn Thành, thiết bị này đã được nhóm nghiên cứu lắp đặt vào xe Honda (loại xe Dream và Wave), sử dụng thử nghiệm nhiều lần vào thực tế cho thấy có khả năng hút được tất cả mọi đinh, vít khá tốt. Một số hạn chế của thiết bị là do mới sản xuất vài sản phẩm thử nghiệm đầu tiên nên giá thành còn cao (gần 1 triệu đồng/thiết bị). Nhóm của ông Thành đang tìm giải pháp kỹ thuật thích hợp để có thể lắp ráp thiết bị vào những loại xe gắn máy khác.

Lê Hiếu Trung