Hiện tượng trẻ biết đọc sớm ở miền Tây

Dòng chảy - Ngày đăng : 15:08, 28/03/2008

Sáu hay bảy tuổi bắt đầu vào lớp 1 đã biết đọc, thậm chí biết viết là chuyện không hiếm. Nhưng đằng này, bé chưa đi học mẫu giáo ngày nào, cha mẹ thì đầu tắt mặt tối lo việc nhà mà bé lại biết đọc chữ. Khoảng 2 hay 3 năm trở lại đây, ở một số tỉnh - thành ĐBSCL đã xuất hiện vài trường hợp trẻ biết đọc trước tuổi, trong khi nói chuyện còn chưa rành.

Cháu Quách Minh Phát (sinh ngày 24/5/2003) ở xã Châu Hưng A, huyện Vĩnh Lợi, Bạc Liêu, mới 20 tháng tuổi, nhìn quả địa cầu đã biết đọc tên các nước Việt Nam, Malaysia, Thái Lan, Lào, Campuchia... Đến năm 4 tuổi (2007), đã có thể đọc, viết thành thạo các chữ viết tắt trên ti vi như VTV1, VTV2, STV, BTV... Cháu có thể đọc không sai sách, báo.

Em Phạm Huỳnh Quốc Thạnh, ngụ tại xã Tân Bình Thạnh, Chợ Gạo, Tiền Giang, biết đọc sách báo và có khả năng làm một số phép tính khi vừa 4 tuổi. Chị Huỳnh Thị Út, mẹ của Thạnh, cho biết: “Thạnh là đứa con thứ hai trong gia đình, khi chào đời rất hiếu động, mới 2 tháng tuổi đã làm quen với các chữ cái, các con số và dần dần, đọc được sách báo và làm một số phép tính”.

Bé Nguyễn Đặng Gia Tường (sinh ngày 14/12/2003), con đầu lòng của vợ chồng anh Nguyễn Văn Tiền và chị Đặng Thị Có ở ấp Vĩnh Hiệp, xã Vĩnh Khánh, Thoại Sơn, An Giang, có khả năng đọc chữ trong sách báo khi vừa tròn 3 tuổi. Chị Có, mẹ bé Tường, cho biết: hơn 2 tuổi cháu mới biết nói bập bẹ, vậy mà đã biết đọc khi vừa 3 tuổi. Đến đầu tháng 3/2008, bé đã biết mặt chữ của 24 chữ cái. Bé còn biết đọc số tròn chục, tròn trăm. Bé thích chơi với những người lớn hơn mình 5 - 6 tuổi, có trí nhớ dai, thậm chí nhớ hàng chục số điện thoại.

Qua thực tế, chúng tôi ghi nhận rằng, những đứa bé biết đọc chữ sớm trước tuổi đều xuất thân từ những gia đình ở miền quê xa xôi, hẻo lánh, tập trung ở Vĩnh Lợi - Bạc Liêu, Bình Minh - Vĩnh Long, Thoại Sơn - An Giang, Chợ Gạo - Tiền Giang, cha mẹ phần lớn là nông dân, làm vườn, công chức nhỏ... v

Ý KIẾN NHÀ CHUYÊN MÔN

PV: Bác sĩ giải thích như thế nào về hiện tượng trẻ biết đọc sớm?

BS. Thái Thanh Thủy (Trưởng khoa tâm lý Bệnh viện nhi đồng 2): Chúng ta đều biết rằng sự phát triển trí tuệ phụ thuộc vào 3 yếu tố quan trọng đó là di truyền, dinh dưỡng và môi trường rèn luyện.

Hiện tượng trẻ biết đọc khi chưa biết nói hoàn toàn không hiếm trên thế giới và ở nước ta cách nay trên 10 năm báo chí cũng đã đề cập đến như bé Nguyễn Anh Tuấn biết đọc khi bắt đầu biết nói những từ đầu tiên (báo Hà Nội Mới 14/5/1995), bé Trần Lam Sơn ở Quảng Ninh (báo Nhân Dân 30/4/1995), bé Nguyễn Đức Mạnh ở Đồng Nai biết đọc lúc 18 tháng (báo Lao Động 28/3/1996). Khả năng đọc được mà không hề biết chữ xảy ra trên những trẻ này rõ ràng là hiện tượng hiếm có nhưng chưa thể kết luận là thần đồng. Đáng tiếc là chưa có công trình nghiên cứu nào tiếp theo để thấy các bé trên hiện nay như thế nào, có thật sự là thần đồng hay không.

Theo nghiên cứu của GS. Terman từ năm 1921 đến 1947, khi nghiên cứu trên 1.000 trẻ có chỉ số thông minh rất cao (khoảng từ 120 - 200), ông nhận thấy chỉ số này dường như không đổi khi trẻ lớn lên, nếu như trẻ không bị kìm nén khả năng cũng như không bị ép học quá sức. Ngay tại Mỹ, các nhà khoa học cũng nhận thấy tỷ lệ trẻ biết đọc trên 5 tuổi là 20%, trên 4 tuổi là 6%, trên 2 tuổi là 1,6%. Tuy nhiên chỉ số IQ chỉ là một trong 10 tiêu chí phát triển nhận thức của con người, đó là: chỉ số thông minh (IQ), chỉ số phát triển trí tuệ, chỉ số phát triển tâm thần vận động, sự phát triển sớm về từ vựng, khả năng xử trí thông tin, khả năng hấp thu và diễn đạt, sự hình thành tính cách, sự nhạy bén về thị giác, khả năng ghi nhớ hình ảnh, và điện đồ võng mạc.

PV: Cha mẹ cũng như nhà trường và xã hội sẽ can thiệp như thế nào là tốt nhất cho bé?

BS. Thái Thanh Thủy: Đây là một vấn đề cần có sự kết hợp đồng bộ của nhiều ban, ngành. Việc đầu tiên là nên đưa trẻ đi khám y khoa và tâm lý để đánh giá tổng trạng, sự phát triển hiện tại của trẻ nhằm đưa ra hướng giải quyết cụ thể cho riêng từng trẻ. Chỉ khi có kết luận chính thức sau khi khám, chúng tôi mới có thể hướng dẫn cụ thể cho gia đình. Nếu tất cả các xét nghiệm y khoa đều bình thường thì sau đó bé sẽ được khám kiểm tra về mặt tâm lý và thực hiện một số test nếu có chỉ định. Chúng tôi sẵn sàng chia sẻ với tất cả các phụ huynh theo hẹn vào tất cả các ngày làm việc trong tuần từ 7 giờ 30 - 16 giờ tại Khoa tâm lý trẻ em, Bệnh viện nhi đồng 2 (14 Lý Tự Trọng, phường Bến Nghé, Q.1, TP.HCM).

BÀNG CẨM thực hiện

BÀNG CẨM