Mô hình “Siêu thị xanh” cho môi trường xanh

Siêu thị Co.op mart Phú Nhuận (571 – 573 Nguyễn Kiệm, P.9, Q. Phú Nhuận, TP.HCM), có tổng diện tích khuôn viên là 4. 016.2 m2  ;    diện tích sàn xây dựng là 2. 846.7 m2 ;  diện tích sử dụng điều hòa không khí là  7. 300 m2.  Quy mô các khu vực chức năng của siêu   thị Co.op mart Phú Nhuận bao gồm 3 tầng, được bố trí như sau, tầng trệt là khu vực hàng thực phẩm, mỹ phẩm, quầy Co.op Bakery, nhà hàng KFC, khu vực cho thuê, kho hàng. Tầng 1 có khu vực hàng may mặc, đồ dùng, khu vực cho thuê, kho hàng. Tầng 2 là khu ẩm thực, văn phòng, nhà sách, quầy game – trò chơi điện tử, kho hàng. 

Thời gian làm việc của siêu thị Co.op mart Phú Nhuận là 7 ngày trong tuần (từ thứ 2 đến chủ nhật), từ 6h đến 22h. Số giờ hoạt động trong ngày16 giờ/ngày. Số ngày hoạt động trong năm 364 ngày/năm. 

Các dòng năng lượng tiêu thụ chính hiện nay tại siêu thị Co.op mart Phú Nhuận  lượng là điện năng, dầu DO và gas. Điện năng cung cấp cho các thiết bị gồm: đèn chiếu sáng, máy điều hòa không khí, quạt thông gió, máy nén lạnh, thang máy và các thiết bị văn phòng khác. Dầu DO cung cấp cho các máy phát điện. Gas cung cấp cho việc nấu nướng tại các quầy thức ăn.

Th.S Nguyễn Thị Ngọc Thọ, Trưởng phòng kỹ thuật của Trung tâm tiết kiệm năng lượng TP.HCM cho biết, trung bình mỗi tháng siêu thị Co.op mart Phú Nhuận tiêu thụ khoảng 19. 938.2 kgOE. Tỷ lệ biên độ dao động lượng năng lượng tiêu thụ lớn nhất so với mức trung bình của năm 2014 là 12, 4%, cụ thể là lượng năng lượng tiêu thụ lớn nhất vào tháng 5 (22.420.4 kgOE). Tỷ lệ biên độ dao động lượng năng lượng tiêu thụ nhỏ nhất so với mức trung bình của năm 2014 là 13, 4%, cụ thể là lượng năng lượng tiêu thụ nhỏ nhất vào tháng 2 (17.272.1 kgOE).

Suất tiêu hao năng lượng trung bình trên 1 m2 của siêu thị Co.op mart Phú Nhuận là 32.775.05 kgOE/(m2.năm). Tháng có suất tiêu hao năng lượng trên 1 m2 cao nhất là tháng 5 với 3.071.29 kgOE/(m2.tháng). Tháng có suất tiêu hao năng lượng trên 1 m2 thấp nhất là tháng 2 với 2.36604 kgOE/(m2.tháng).

Có thể hình dung bức tranh tổng thể về năng lượng của siêu thị Co.op mart Phú Nhuận như sau:

Theo biểu đồ trên thì cụm thiết bị tiêu thụ nhiều điện năng nhất của siêu thị là hệ thống lạnh (chiếm 69, 3 % điện năng tiêu thụ), tiếp đến là hệ thống chiếu sáng (11, 8%), tiếp đến nữa là hệ thống xử lý nước thải (2, 3%), tiếp đến tiếp theo là hệ thống quạt (chiếm 2, 2%), cuối cùng là cụm thiết bị khác (chiếm 14, 3%). Như vậy cần phải tập trung tìm kiếm các giải pháp tiết kiệm năng lượng, vào các cụm thiết bị tiêu thụ năng lượng lớn hiện nay tại siêu thị, Th.S Nguyễn Thị Ngọc Thọ cho hay.  

Trong thời gian qua siêu thị Co.op mart Phú Nhuận cũng đã rất chú trọng đến việc thực hiện tiết kiệm năng lượng, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Những giải pháp tiết kiệm năng lượng mà siêu thị đã thực hiện như: Sử dụng các bóng đèn compact tiết kiệm năng lượng. Sử dụng các bóng đèn T5 tiết kiệm năng lượng. Bố trí các trang thiết bị: đèn, quạt, vi tính, điều hòa nhiệt độ… hợp lý, tránh lãnh phí theo công việc. Sữa chữa các mối nối, thiết bị quá tải, phát nóng bằng các dây, thiết bị mới để tiết kiệm điện. Qui định các chế độ và thời gian làm việc khi không có người đều phải cắt hết điện, máy vi tính chỉ sử dụng khi có người và không được dùng vào việc riêng, cấm đun nấu hoặc sử dụng điện vào việc khác. Sử dụng máy nước nóng bằng năng lượng mặt trời nhằm giảm thiểu tối đa năng lượng sử dụng. Máy điều hòa phòng họp chỉ bật khi có cuộc họp. 

Qua khảo sát Trung tâm tiết kiệm năng lượng TP.HCM đã ghi nhận, hệ thống đèn chiếu sáng của siêu thị sử dụng là đèn huỳnh quang T5 1, 2m; T8 1, 2m; T 8 0, 6m, đèn cao áp và đèn compact để chiếu sáng các khu vực trong siêu thị. Hầu hết các đèn có chiều cao treo đèn hợp lý, không quá cao. Biết tận dụng ánh sáng tự nhiên vào ban ngày. Các đèn huỳnh quang tại khu văn phòng đều có chóa phản quang, giúp ánh sáng tập trung hơn tại vị trí nhân viên làm việc. Bố trí đèn theo line, theo cụm nên thuận tiện trong việc tắt mở, nhằm góp phần tiết giảm điện năng tiêu thụ cho hệ thống chiếu sáng ở những khu vực không có nhu cầu sử dụng, cũng như thuận tiện cho quá trình sửa chữa thay thế các bóng đèn khi gặp sự cố. 

Tuy nhiên hệ thống chiếu sáng hiện tại vẫn còn 1 vài hạn chế như các đèn huỳnh quang tại tại khu tự chọn và các khu dịch vụ khác hầu như không có chóa phản quang, làm cho ánh sáng phân tán nhiều ra xung quanh. 

Trung tâm tiết kiệm năng lượng TP.HCM đã đưa ra 1 số giải pháp theo hướng TKNL, cho hệ thống năng lượng của siêu thị như sau: 

-Thay thế các đèn huỳnh quang T8 1, 2m thành đèn LED 1, 2m. Số lượng đèn huỳnh quang T8 1,2m hiện tại đang sử dụng tại Công ty là 300 bộ, hoạt động khoảng 16 giờ mỗi ngày. Các bộ đèn huỳnh quang này sẽ được thay thế bằng các bộ đèn LED 1, 2m có hiệu suất phát sáng cao, tuổi thọ cao (trên 30.000 giờ), giúp tiết kiệm điện năng hơn. 

-Thay thế các đèn huỳnh quang T8 0, 6m thành đèn LED 0, 6m. Số lượng đèn huỳnh quang T8 0, 6m hiện tại đang sử dụng tại Công ty là 150 bộ, hoạt động khoảng 16 giờ mỗi ngày. Các bộ đèn huỳnh quang này sẽ được thay thế bằng các bộ đèn LED 0, 6m có hiệu suất phát sáng cao, tuổi thọ cao (trên 30.000 giờ), cũng giúp tiết kiệm điện năng hơn rất nhiều. 

Một giải pháp “mềm” khác là thực hiện tuyên truyền và kêu gọi tinh thần nâng cao ý thức sử dụng đèn của nhân viên: chỉ nên bật đèn những lúc cần thiết, nếu không sử dụng hoặc không đi lại trong khu vực đó thì nên tắt đèn đi để tiết kiệm điện. Mỗi khu vực làm việc nên có công tắc điều khiển đèn riêng để tiện cho việc tắt mở cũng như bảo trì, sữa chữa.

Những giải pháp về hệ thống lạnh của siêu thị, Trung tâm tiêt kiệm năng lượng đề xuất các nội dung như: 

-Thay thế 3 máy nén lạnh cũ của 3 kho mát bằng cụm máy nén lạnh liên hoàn 12Hp inverter hiệu suất cao (3 block nén, mỗi block 4Hp). 

-Thay thế 2 máy nén lạnh cũ của 2 kho đông bằng cụm máy nén lạnh liên hoàn 10Hp inverter hiệu suất cao (2 block nén, mỗi block 5Hp). 

-Lắp biến tần cho 1 bơm nước lạnh của hệ thống chiller tại siêu thị. Độ chênh lệch nhiệt độ nước lạnh ra và nước lạnh vào bình bay hơi của hệ thống chiller hiện tại là 3.3oC, độ chênh lệch nhiệt nhiệt độ nước lạnh vào và ra tối ưu là 5 oC. Điều này chứng tỏ các bơm nước lạnh hiện tại đang bơm nước lạnh với lưu lượng nhiều hơn mức cần thiết. Do đó khi lắp biến tần sẽ giúp điều khiển lưu lượng nước lạnh của các bơm nước lạnh ở mức tối ưu và duy trì độ chênh lệch nhiệt độ nước lạnh vào và ra ở mức 5 oC. Điều này giúp tiết kiệm điện năng tiêu thụ của bơm thông qua việc giảm lưu lượng của bơm. 

Hai nội dung nữa cần làm là lắp các mái che cho các máy nén lạnh của các kho lạnh và kho mát hiện tại để đảm bảo khả năng giải nhiệt tốt của các dàn ngưng này. Bọc cách nhiệt lại cho các đường ống dẫn gas lạnh đã xuống cấp của các máy nén lạnh của các kho lạnh và kho mát hiện tại.

Các giải pháp TKNL cần được thực hiện tại siêu thị Co.op mart Phú Nhuận cụ thể như sau:

Trung tâm tiết kiệm năng lượng TP.HCM cho biết, nếu thực hiện các giải pháp đề xuất nêu trên, siêu thị Co.op mart Phú Nhuận sẽ tiết giảm được 5, 93% điện năng tiêu thụ, suất tiêu hao năng lượng sẽ ở mức là 31, 13468 kgOE/(m2.năm), suất tiêu hao điện là 298.6549 kWh/(m2.năm), suất tiêu hao gas là 4.5326 kg/(m2.năm)... Những tiết giảm này giúp siêu thị tiết kiệm đáng kể chi phí phải trả cho năng lượng (khoảng 333.805.000 VNĐ/năm), thiết thực giúp môi trường xanh hơn do giảm thải được 1 lượng đáng kể CO2 thải môi trường là 77.031 kgCO2.

Hiền Thục