Hạt kê - “Nhỏ nhưng có võ”
Sống xanh - Ngày đăng : 09:19, 03/01/2019
Theo đông y, kê có vị ngọt, tính hơi hàn, có tác dụng bổ trung ích khí, trừ được những chứng phiền khát vì dạ dày nóng quá, hoặc do thời tiết nóng nực. Hạt kê giúp giải nhiệt cho cơ thể, giúp thông tiểu, phục hồi lại hoạt động của tỳ vị đã bị hư sau thời gian ăn quá nhiều các thực phẩm cay nóng, gia vị kích thích hay do sử dụng thường xuyên các loại thịt cá hay thực phẩm chiên rán, đau bụng nôn mửa, chống thiếu nước khi tiêu chảy.
Theo y học hiện đại, hạt kê chứa rất nhiều melatonin, chất có tác dụng trấn tĩnh tinh thần và gây buồn ngủ, vì thế cháo kê là một món ăn rất bổ dưỡng giúp có được một giấc ngủ ngon.
Kê bổ dưỡng, chứa đủ các protein cần thiết, tuy nhiên kê cũng chứa các thành phần làm ngăn cản hấp thụ một số khoáng chất hay protein; một số hoạt chất can thiệp vào việc sản xuất các hormon tuyến giáp, gây nên bệnh bướu cổ. Tuy nhiên, tác dụng của hoạt chất này là rất ít, nhất là với những người không tiêu thụ nhiều đạm động vật hay các loại đường sữa, bánh kẹo, dường như vô hại. Người bệnh nên dùng kê vài lần một tuần như một món ăn ngon, bổ dưỡng, bên cạnh cơm gạo lứt.
Một điểm thú vị nữa từ hạt kê là khả năng tăng cường trí lực, bởi lẽ kê bổ tỳ vị và thận. Lý luận đông y cho rằng tỳ vị là nơi tàng ý, liên quan mật thiết tới trí nhớ, tâm trạng buồn - vui, cũng là biểu hiện của khả năng tư duy, sáng tạo. Hạt kê chứa những hoạt chất lecithin, cholin tự do, cũng như acid glutamic, giúp làm tăng khả năng ghi nhớ của con người.
Một số bài thuốc chữa bệnh từ hạt kê:
Tiêu chảy: kê để lâu năm nấu với nước để uống. Dùng trong 3 - 5 ngày.
Trẻ nhỏ bị cam tích, tiêu hóa kém: kê 100 g, khoai mài lượng vừa đủ, đun thành cháo ăn. Cho trẻ ăn sáng, tối, liên tục trong 10 ngày.
Trị chứng mồ hôi trộm, xương nóng: kê dẻo lượng vừa đủ, đun cháo ăn. Dùng trong 5 ngày.
Tỳ vị hư yếu, tiêu hóa kém, đau bụng nôn mửa: bột kê 150 - 200 g hòa với nước, viên lại thành viên. Mỗi lần ăn 30 - 50 viên, chưng chín xong cho thêm ít muối, ăn không hoặc ăn với canh.
Người cao tuổi gầy yếu, phụ nữ sau sinh thiếu sữa: kê 30 - 50 g nấu cháo cho thêm đường đỏ đủ lượng đánh đều, ăn lúc nóng; hoặc dùng kê, khoai lang (mỗi thứ 50 g), thành cháo ăn vào sáng và tối; 10 ngày là một liệu trình.