Ngành dệt may từ trách nhiệm đến phát triển bền vững

Vải từ các chất liệu tự nhiên đang là xu hướng.

Trong 10 năm qua, kim ngạch xuất khẩu ngành dệt may luôn tăng trưởng hai con số vô cùng ấn tượng, từ 12-17%.

Nhà sản xuất cần có bước đột phá về công nghệ và nhận thức

Phát biểu tại triển lãm quốc tế vải cao cấp - Texfuture Việt Nam xuân hè 2023 ngày 22/3, ông Nguyễn Hữu Nam, Phó giám đốc Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, chi nhánh tại TP.HCM (VCCI-HCM) nhìn nhận dệt may là một trong những ngành phát triển tăng trưởng rất mạnh trong thời gian vừa qua. Năm 2022, ngành dệt may đã đạt kim ngạch xuất khẩu 44 tỷ đô. Đây là con số đóng góp rất lớn cho sự tăng trưởng phát triển kinh tế của Việt Nam, và đặc biệt giải quyết việc làm cho người lao động và an sinh xã hội. Thống kê ngành dệt may thu hút trên 2,5 triệu lao động.

Tuy nhiên, ngành dệt may đang đối mặt với rất nhiều vấn đề thách thức mang tính chất toàn cầu, bởi hiện nay vấn đề không phải là sản phẩm có chất lượng với giá thành phù hợp mà phải nâng lên một tầm mới, đó là sản phẩm phải thân thiện với môi trường.

Ông Nguyễn Hữu Nam, Phó giám đốc VCCI-HCM phát biểu khai mạc triển lãm Texfuture Việt Nam xuân hè 2023.

“Hiện nay chúng ta đang đối mặt với vấn đề rất lớn, có tính toàn cầu và Việt Nam không phải ngoại lệ, đó là biến đổi khí hậu, đó là môi trường sống của chúng ta và làm thế nào chúng ta chung tay bảo vệ môi trường. Vì vậy, ngành dệt may cần có bước đi thích hợp và hướng đến mục tiêu xây dựng một ngành dệt may Việt Nam mạnh hơn, xanh hơn, thông minh hơn, hướng đến mục tiêu của thế giới”, ông Nam cho biết.  

Theo ông Nam, hiện thế giới, đặc biệt là các nhãn hàng, yêu cầu nhà sản xuất sử dụng nguồn năng lượng, sử dụng nguồn tài nguyên thấp nhất và các sản phẩm sản xuất ra phải bền và thân thiện với môi trường. Từ đó, trước yêu cầu phát triển bền vững bao hàm đến tất cả các vấn đề như biến đổi khí hậu, khí phát thải thấp, bảo vệ môi trường, đa dạng sinh học…, ngành dệt may tất yếu phải đưa ra giải pháp để sản xuất sạch hơn, an toàn hơn và đặc biệt thân thiện.

Ngành dệt may sử dụng nguồn tài nguyên nước rất nhiều. Hiện nay, trên thế giới, người ta đã đưa công nghệ vào sản xuất sử dụng ít năng lượng, ít nước, giảm ảnh hưởng tới môi trường. “Cần thiết có bước đột phá về công nghệ và nhận thức, để tạo ra các sản phẩm thân thiện với môi trường hơn nữa, các sản phẩm sau khi thải ra môi trường có thể tái chế được”, ông Nam nhấn mạnh.

Hoang phí tài nguyên, gây khí nhà kính cần giải pháp triệt để

Theo bà Nguyễn Thanh Ngân, Phó Trưởng ban Đầu tư và Phát triển - Tập đoàn Dệt May Việt Nam VINATEX, bản thân thói quen tiêu thụ của chúng ta tiêu tốn rất nhiều tài nguyên liên quan đến ngành dệt may. Thống kê phát thải carbon trong ngành dệt may rất cao, trong đó có khoảng 98 triệu tấn tài nguyên không tái tạo/ năm và 111 triệu tấn chất thải rắn/ năm. Để sản xuất ra quần áo, chúng ta tốn một lượng nước rất lớn, riêng ngành dệt may tiêu thụ 79 nghìn tỷ lít nước ngọt/ năm.

Bà Nguyễn Thanh Ngân, Phó Trưởng ban Đầu tư và Phát triển - Tập đoàn Dệt May Việt Nam VINATEX báo cáo tại triển lãm.

“Trung bình để sản xuất ra một chiếc áo phông bình thường chúng ta mặc đã tiêu tốn đến 2.755 lít nước, đủ để cho một người uống trong 2,5 năm. Chưa kể hóa chất dùng cho dệt may sử dụng cũng rất là nhiều, gây ô nhiễm nước… Tất cả gây nên phát thải khí nhà kính rất lớn”, bà Ngân cho biết.

Bà Ngân nhận định, giảm phát thải khí nhà kính là xu thế chung toàn cầu không thể đảo ngược, các chính sách kiểm soát phát thải nhà kính ngày càng chặt chẽ, ràng buộc đến từng doanh nghiệp v.v..

Theo đó, bà khuyến nghị doanh nghiệp tăng cường sử dụng năng lượng sạch như: điện gió, mặt trời, sinh khối, hydrogen, ammonia xanh; áp dụng các giải pháp và công nghệ sử dụng hiệu quả năng lượng; tuân thủ quy định kiểm kê về khí nhà và hệ thống đánh giá các hoạt động giảm phát thải khí nhà kính (MRV); đồng thời áp dụng kinh tế tuần hoàn, giảm sử dụng nguyên nhiên vật liệu, giảm chất thải, sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên nước và nỗ lực giảm dấu vết carbon theo chuỗi cung ứng…